Thị trường carbon đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và đạt được phát thải ròng bằng ‘0’. Tại Diễn đàn ‘Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về tiềm năng và thách thức của thị trường carbon tại Việt Nam.
Hiện nay, Việt Nam đang ở giai đoạn định hình nền móng thị trường carbon, với nhiều tiềm năng nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Một trong những thách thức chính là hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định khí nhà kính (MRV) chưa đồng bộ và thiếu chuẩn hóa. Điều này gây khó khăn cho việc đo lường và xác minh lượng khí thải, làm cơ sở cho việc mua bán và trao đổi carbon trên thị trường.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp tại Việt Nam đang gặp hạn chế về nhận thức, nhân lực và tài chính khi tiếp cận thị trường carbon. Nhiều doanh nghiệp chỉ hiểu đơn giản về giảm phát thải mà chưa thực sự ứng dụng công nghệ tuần hoàn tài nguyên để phát triển bền vững. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ và đầu tư vào nền tảng kỹ thuật cũng như nguồn lực tài chính để giúp doanh nghiệp chuyển đổi.
Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, cho biết từ nay đến 2028, Việt Nam sẽ thí điểm cấp phát hạn ngạch miễn phí và vận hành sàn giao dịch carbon. Từ năm 2029, sẽ áp dụng đấu giá và kết nối quốc tế. Các bộ, ngành đang hoàn thiện hành lang pháp lý để đảm bảo tính minh bạch và tránh ảnh hưởng tới cam kết giảm phát thải quốc gia.
Các chuyên gia cũng khuyến nghị cần có sự đầu tư vào nền tảng kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận tài chính, hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Việc này không chỉ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu về phát thải mà còn tạo ra cơ hội kinh tế mới, thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Để phát triển thị trường carbon hiệu quả, việc hoàn thiện hành lang pháp lý và xây dựng hệ thống MRV đồng bộ là bước đi quan trọng. Đồng thời, nâng cao nhận thức và năng lực cho doanh nghiệp, cũng như hỗ trợ họ tiếp cận nguồn tài chính và công nghệ là yếu tố then chốt.
Cuối cùng, với sự tham gia tích cực của các bên liên quan, bao gồm cả doanh nghiệp, chính phủ và các tổ chức quốc tế, thị trường carbon tại Việt Nam có thể trở thành một công cụ kinh tế quan trọng, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững và đạt được phát thải ròng bằng ‘0’ vào năm 2050.
