Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực lên kế hoạch thích ứng, với trọng tâm là tìm kiếm thị trường mới, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất khẩu. Một báo cáo gần đây của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) chỉ ra rằng, hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang trong quá trình lập kế hoạch để tìm kiếm thị trường mới, nhằm ứng phó với rủi ro thuế quan. Con số này cho thấy sự chuyển biến đáng kể trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.
Theo báo cáo của Ban IV, không chỉ các doanh nghiệp xuất khẩu, mà còn có 34,9% doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước cũng ưu tiên tìm kiếm thị trường mới. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Điều này cho thấy nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc đa dạng hóa thị trường và giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường nhất định.
Các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực như công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang tập trung vào việc tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Ngược lại, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất. Sự khác biệt này cho thấy các doanh nghiệp đang điều chỉnh chiến lược của mình dựa trên đặc thù của ngành và thị trường.
SK Foods là một trong những doanh nghiệp đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE từ tháng 4. Việc này cho thấy sự chủ động của doanh nghiệp trong việc ứng phó với những thay đổi trong chính sách thương mại quốc tế.
Khảo sát cũng chỉ ra rằng, các doanh nghiệp các ngành đều cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có thế mạnh về đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương. Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.
Bên cạnh đó, việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng được coi là điều cần thiết. Qua đó, các doanh nghiệp có thể giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Họ cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.
Nhìn chung, các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực điều chỉnh chiến lược kinh doanh của mình để thích ứng với những thay đổi trong chính sách thương mại quốc tế. Với sự hỗ trợ từ Chính phủ và nỗ lực của các doanh nghiệp, Việt Nam có thể tận dụng các FTA và thế mạnh của mình để mở rộng thị trường xuất khẩu và phát triển bền vững.
