Khi Việt Nam tiến tới bỏ hạn mức tín dụng, cơ chế giám sát và quản lý rủi ro dựa trên dữ liệu theo Thông tư 35/2015/TT-NHNN sẽ trở thành yếu tố then chốt trong việc giám sát hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng. Những tiến bộ từ chuyển đổi số, chuẩn hóa dữ liệu và dữ liệu lớn (big data) sẽ tạo thuận lợi cho việc chuyển từ giám sát tuân thủ sang chủ động dự báo và rà soát rủi ro tín dụng liên tục.

Ngày 3-7-2025, tại Hội nghị Chính phủ với địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sớm bỏ hạn mức tăng trưởng tín dụng – một công cụ hành chính đã được duy trì từ năm 2011 đến nay. Việc bỏ room tín dụng được xem là cải cách điều hành lớn nhất của ngành ngân hàng trong hơn một thập kỷ, nhưng cũng đòi hỏi NHNN phải nâng cao năng lực giám sát để đảm bảo dòng vốn tín dụng được dẫn đến đúng nơi cần thiết.

Từ cuối năm 2015, NHNN đã thiết lập Thông tư 35/2015/TT-NHNN, yêu cầu các ngân hàng phải đáp ứng một hệ thống báo cáo thống kê chi tiết về hoạt động cấp tín dụng, năng lực vốn, giám sát rủi ro nợ xấu và hoạt động ngoại bảng. Định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng, các ngân hàng phải cập nhật tình hình hoạt động với NHNN theo các form mẫu được quy định.

Khung báo cáo của Thông tư 35 cung cấp các thông tin về phân tách dư nợ theo mã ngành kinh tế và mức độ bảo đảm, giúp NHNN đánh giá chính xác dòng chảy tín dụng của thị trường. Đối với các ngành nhạy cảm như đầu tư – kinh doanh bất động sản, khi dư nợ tăng mạnh, hệ thống sẽ tự đẩy thông điệp cảnh báo tới Vụ Chính sách tiền tệ.

Các mẫu báo cáo khác buộc ngân hàng thương mại báo cáo chi tiết nợ quá hạn, nợ cơ cấu và xóa nợ ròng từng tháng, cung cấp góc nhìn sâu hơn về sức khỏe danh mục cho vay. Khi tỷ lệ nợ xấu nội bảng (NPL) vượt quá 3%, hệ thống quản trị nội bộ sẽ kích hoạt chuỗi hành động yêu cầu ngân hàng nộp phương án khắc phục.

Một khi cơ chế hạn mức tín dụng không còn được áp dụng, NHNN cần chuyển sang một hệ thống cảnh báo tự động hơn, dựa trên nền tảng của Thông tư 35. Để hệ thống này hoạt động hiệu quả, cần đẩy mạnh kết nối dữ liệu và số hóa toàn bộ các báo cáo theo chuẩn Thông tư 35, đồng thời thiết lập những ngưỡng cảnh báo cụ thể cho từng chỉ tiêu quan trọng.

Hình 1 thể hiện minh họa Dashboard giám sát hoạt động cấp tín dụng của từng ngân hàng, dựa trên dữ liệu theo thời gian thực được kết nối tự động từ các ngân hàng thương mại về kho dữ liệu của NHNN. Môi trường dữ liệu chuẩn hóa và đồng bộ giúp việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để quản lý rủi ro của hệ thống trở nên khả thi hơn.

Các giải pháp hạ tầng công nghệ ngày càng khả thi khi Thông tư 64/2024/TT-NHNN được ban hành, hướng dẫn các ngân hàng về việc triển khai Open API để chia sẻ dữ liệu định danh giao dịch và trạng thái khoản thanh toán với bên thứ ba. Điều này mở ra kỳ vọng lớn về việc số hóa và ứng dụng Open API vào kho dữ liệu Thông tư 35 của toàn hệ thống ngân hàng https://www.nhnn.gov.vn .

Trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng công nghệ vào quản lý rủi ro tín dụng đang trở thành xu hướng tất yếu. Các ngân hàng và tổ chức tài chính cần phải đầu tư vào công nghệ để nâng cao năng lực giám sát và quản lý rủi ro, đảm bảo an toàn cho hệ thống và góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Trong 6 tháng đầu năm, Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa đã ghi nhận những kết quả tích cực trong hoạt động huy động vốn và cho vay. Cụ thể, tổng nguồn vốn huy động của phòng đạt 598 tỷ 401 triệu đồng, tăng 9 tỷ 191 triệu đồng so với cùng kỳ năm trước. Sự gia tăng này cho thấy nỗ lực không ngừng của phòng trong việc thu hút và huy động các nguồn vốn để phục vụ cho hoạt động cho vay.

Hoạt động cho vay của phòng cũng đạt được những kết quả khả quan với doanh số cho vay đạt 59 tỷ 954 triệu đồng, phục vụ 775 lượt khách hàng vay vốn. Điều này không chỉ thể hiện sự hỗ trợ kịp thời của ngân hàng đối với các khách hàng mà còn đóng góp vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương. Tổng dư nợ cho vay các chương trình tín dụng của phòng hiện đạt 597 tỷ 140 triệu đồng, với 6.835 hộ còn dư nợ.

Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa đã triển khai nhiều chương trình tín dụng thiết thực, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Trong đó, dư nợ cho vay hộ nghèo là 89 tỷ 557 triệu đồng, hộ cận nghèo là 90 tỷ 560 triệu đồng. Chương trình cho vay học sinh, sinh viên có dư nợ đạt 773 triệu đồng, hỗ trợ các em học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn. Ngoài ra, chương trình cho vay hỗ trợ việc làm, duy trì và mở rộng việc làm đạt dư nợ 183 tỷ 647 triệu đồng. Chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn có dư nợ 30 tỷ 794 triệu đồng, góp phần cải thiện điều kiện sống và bảo vệ môi trường tại khu vực nông thôn. Đối với chương trình cho vay hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn, dư nợ đạt 45 tỷ 345 triệu đồng, giúp nhiều hộ gia đình vượt qua khó khăn và phát triển kinh tế.

Trong 6 tháng cuối năm, Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa sẽ tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng tín dụng. Đơn vị sẽ tăng cường phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị – xã hội nhận ủy thác để triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện chất lượng tín dụng, đặc biệt tại các xã có chất lượng tín dụng thấp. Phòng sẽ đẩy mạnh việc tuyên truyền về các chương trình tín dụng của ngân hàng, giúp người dân trên địa bàn hiểu rõ và tiếp cận được các nguồn vốn hỗ trợ. Đồng thời, phòng sẽ chú trọng vào việc kiểm tra, giám sát và quản lý chặt chẽ các khoản vay để đảm bảo việc sử dụng vốn đúng mục đích và hiệu quả.

Với những nỗ lực không ngừng và định hướng rõ ràng, Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Quảng Hòa kỳ vọng sẽ tiếp tục là điểm tựa tin cậy cho người dân và doanh nghiệp trên địa bàn, đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng. Mục tiêu của phòng là không chỉ duy trì tăng trưởng tín dụng mà còn đảm bảo an toàn, hiệu quả trong hoạt động tín dụng, tạo điều kiện cho sự phát triển của các lĩnh vực kinh tế – xã hội tại địa phương.

Ngày 18/7, Hội thảo “Dự báo kinh tế 6 tháng cuối năm 2025 – Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp” do Tạp chí Doanh Nhân Sài Gòn và Viện Sáng kiến Việt Nam tổ chức đã tập trung thảo luận về các chính sách và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian tới. Tại hội thảo, bà Trịnh Thị Hương, Phó cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp tư nhân và Kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), đã có bài đánh giá chuyên sâu về các chính sách và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp.

Theo bà Hương, trong 6 tháng cuối năm 2025, có 4 nhóm chính sách quan trọng mà doanh nghiệp cần theo dõi sát sao để tận dụng cơ hội, tháo gỡ khó khăn và chuẩn bị cho giai đoạn tăng tốc cuối năm. Nhóm chính sách đầu tiên là cải cách thủ tục hành chính. Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt chính sách “ba giảm”: giảm tối thiểu 30% thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh. Tại TP.HCM, chính quyền thành phố cũng đặt mục tiêu cắt giảm tối thiểu 30% thủ tục và chi phí cho doanh nghiệp.

Trong phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6/2025, Thủ tướng đã chỉ đạo rà soát, cắt giảm và đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ đối với 324 thủ tục, tích hợp thông tin giấy tờ vào nền tảng định danh điện tử quốc gia (VNeID). Việc này sẽ giúp doanh nghiệp giảm đáng kể thời gian và chi phí hoàn thiện hồ sơ, tiếp cận các thủ tục hành chính công. Đây là một trong những nỗ lực của Chính phủ nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp.

Nhóm chính sách thứ hai là tài khóa, tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, đổi mới sáng tạo. Bà Hương đánh giá đây là chính sách điểm tựa quan trọng, đặc biệt với cộng đồng doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (SME). Một số chính sách nổi bật bao gồm tiếp tục áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 10% xuống còn 8% đối với một số hàng hóa, dịch vụ. Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp SME đang được thúc đẩy triển khai trên thực tế, bao gồm chính sách cho phép doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được thuê đất trong các khu, cụm công nghiệp và vườn ươm công nghệ.

Nhóm chính sách thứ ba là tín dụng. Thủ tướng Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước khẩn trương xem xét dỡ bỏ các biện pháp hành chính trong điều hành tăng trưởng tín dụng. Nhiều chương trình tín dụng chuyên biệt đang được triển khai hoặc chuẩn bị ban hành. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Nhóm chính sách thứ tư là phát triển thị trường. Bà Hương thông tin, trong 6 tháng cuối năm, nhiều chính sách mới liên quan đến thị trường tiêu thụ hàng hóa sẽ được ban hành. Chính phủ sẽ khởi động đàm phán và ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) mới với các đối tác. Bộ Công Thương cũng được giao nghiên cứu thành lập thêm các văn phòng xúc tiến thương mại tại các thị trường trọng điểm.

“Chính sách hiện nay rất nhiều, và có những chính sách tưởng chừng không liên quan vẫn có thể tác động lớn đến doanh nghiệp. Do đó, các doanh nghiệp cũng chủ động nghiên cứu tìm hiểu kỹ qua kênh của các bộ ngành, địa phương và nhất là các hiệp hội”, bà Hương nhấn mạnh. Việc nắm bắt và hiểu rõ các chính sách sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức trong thời gian tới.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng vừa thông tin về định hướng điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Theo đó, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế quốc tế và trong nước để điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, hiệu quả.

Điều hành lãi suất và tỷ giá phù hợp với cân đối vĩ mô, diễn biến lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ là các mục tiêu trọng tâm. Tại hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương về kịch bản tăng trưởng kinh tế năm 2025 và các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2025, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, trong bối cảnh kinh tế vĩ mô thế giới và trong nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp, lạm phát tại nhiều nền kinh tế lớn tuy đã hạ nhiệt nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ quay trở lại.

Các tổ chức quốc tế đã điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 so với các dự báo trước đó. Do đó, công tác điều hành chính sách tiền tệ trong nước đòi hỏi phải tiếp tục duy trì sự chủ động, linh hoạt, kịp thời và hiệu quả. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác, nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

NHNN đã điều hành linh hoạt nghiệp vụ thị trường mở, phù hợp với diễn biến cung – cầu trên thị trường tiền tệ. NHNN duy trì các phiên chào mua giấy tờ có giá hằng ngày với khối lượng phù hợp, đáp ứng nhu cầu vốn của các tổ chức tín dụng; đồng thời đa dạng hóa và kéo dài kỳ hạn chào mua, góp phần hỗ trợ nguồn vốn trung dài hạn cho hệ thống ngân hàng, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và giữ ổn định vĩ mô.

Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục duy trì mặt bằng lãi suất điều hành ở mức thấp nhằm định hướng giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn. NHNN cũng chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và triển khai các giải pháp khác nhằm nỗ lực giảm lãi suất cho vay.

Nhờ điều hành đồng bộ các giải pháp, mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục xu hướng giảm; riêng trong tháng 6/2025, lãi suất cho vay bình quân đối với các khoản vay phát sinh mới của các ngân hàng thương mại ở mức khoảng 6,3%/năm, giảm 0,6%/năm so với cuối năm 2024.

Về định hướng điều hành trong thời gian tới, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tình hình kinh tế quốc tế và trong nước để điều hành chính sách tiền tệ một cách chủ động, linh hoạt, hiệu quả; điều hành lãi suất và tỷ giá phù hợp với cân đối vĩ mô, diễn biến lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ.

NHNN cũng sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí, giữ ổn định mặt bằng lãi suất huy động, phấn đấu giảm thêm lãi suất cho vay nhằm tạo dư địa hỗ trợ sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, NHNN sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với tình hình kinh tế vĩ mô, diễn biến lạm phát và khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong năm 2025.