Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng đã vạch ra những định hướng chiến lược quan trọng nhằm xây dựng một nền khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) thực chất, hiện đại và hội nhập quốc tế. Các định hướng này tập trung vào việc hoàn thiện thể chế, phát triển tài sản trí tuệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Về lĩnh vực bưu chính, Bộ KH&CN sẽ tiến hành ban hành các tiêu chuẩn về dịch vụ bưu chính, đồng thời đo lường và công bố công khai chất lượng dịch vụ. Mục tiêu chính là chuẩn hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ bưu chính, giúp người dân và doanh nghiệp có trải nghiệm tốt hơn.

Trong lĩnh vực viễn thông, mục tiêu của Bộ là xóa vùng lõm sóng, phủ sóng 5G toàn quốc và nâng cao chất lượng phủ sóng di động. Cụ thể, tốc độ di động sẽ đạt 100Mbps, tăng gấp đôi so với 4G, và tốc độ cố định băng rộng sẽ đạt 200Mbps. Ngoài ra, Bộ cũng sẽ cung cấp dịch vụ vệ tinh tầm thấp để mở rộng phạm vi phủ sóng và tăng cường khả năng kết nối.

Về công nghiệp công nghệ số, ngành công nghiệp này sẽ được xác định là một ngành kinh tế trọng điểm. Bộ KH&CN sẽ mở rộng phạm vi điều chỉnh sang dữ liệu, nền tảng số, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, tài sản số, kinh tế số, và chú trọng tự cường thông qua phát triển doanh nghiệp công nghệ số ‘Make in Vietnam’. Điều này nhằm tạo điều kiện cho sự phát triển của các doanh nghiệp công nghệ số trong nước và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Chuyển đổi số là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Bộ KH&CN. Bộ sẽ tập trung vào xây dựng và thông qua luật về chuyển đổi số trong kỳ họp thứ 10 vào cuối năm nay. Luật này sẽ xác định vai trò của nhà nước trong thúc đẩy chuyển đổi số, tạo cơ chế quản lý dữ liệu số, khung thể chế cho nền tảng số và dịch vụ số, tài chính cho chuyển đổi số, phát triển nhân lực, kỹ năng số, và quản trị rủi ro trong quá trình chuyển đổi số.

Về tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, Bộ KH&CN sẽ xác định tiêu chuẩn là định hướng phát triển quốc gia, thúc đẩy năng suất, chất lượng và đổi mới; quy chuẩn là hàng rào bảo vệ quốc gia, bảo vệ sức khỏe, môi trường, an ninh, chủ quyền kỹ thuật. Điều này giúp đảm bảo chất lượng và an toàn của các sản phẩm và dịch vụ.

Bộ KH&CN cũng sẽ tập trung vào sở hữu trí tuệ, biến các kết quả nghiên cứu thành tài sản trí tuệ để giao dịch được, tạo thị trường khoa học và công nghệ. Chuyển dịch quan trọng nhất của sở hữu trí tuệ là chuyển dịch từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu. Điều này giúp thúc đẩy việc ứng dụng và phát triển các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn.

Về năng lượng nguyên tử, Việt Nam coi phát triển điện hạt nhân là chiến lược quốc gia, là điện xanh và điện nền. Mục tiêu là làm chủ công nghệ hạt nhân, đặc biệt quan tâm đến công nghệ điện hạt nhân thế hệ mới. Điều này giúp đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

Cuối cùng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng nhấn mạnh vai trò của các Sở Khoa học và Công nghệ, doanh nghiệp công nghệ số và khoa học công nghệ, viện nghiên cứu và trường đại học trong việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm, nhằm thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ, tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.

Chính phủ đã ban hành Nghị định 205/2025/NĐ-CP, nhằm mở rộng các ưu đãi về vốn, công nghệ, nhân lực và thị trường để thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam. Nghị định này được kỳ vọng sẽ giúp tháo gỡ những khó khăn về vốn, công nghệ, pháp lý và thị trường cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực then chốt này.

Nghị định 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ. Chính sách mới này có hiệu lực từ ngày 1/9 tới đây. Các chuyên gia kinh tế cho rằng chính sách mới này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Đặc biệt, Nghị định 205/2025/NĐ-CP bổ sung quy định hỗ trợ tối đa 70% chi phí cho các hoạt động đào tạo chuyên gia, nâng cao năng lực tổ chức tư vấn và phát triển đội ngũ nhân lực kỹ thuật trong ngành. Đối tượng thụ hưởng gồm cả sinh viên xuất sắc, giảng viên, nghiên cứu viên, chuyên gia kỹ thuật, công nhân lành nghề đang làm việc trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.

Nghị định mới cũng mở rộng hỗ trợ đối với các yếu tố gián tiếp nhưng mang tính quyết định, như môi trường đầu tư, thủ tục pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật và phát triển thị trường. Các doanh nghiệp đầu tư vào khu hoặc cụm công nghiệp hỗ trợ sẽ được hỗ trợ thực hiện các quy định bảo vệ môi trường.

Về mặt pháp lý, các doanh nghiệp nhỏ và vừa sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên sẽ được tiếp cận các chương trình hỗ trợ pháp lý hiện hành, đồng thời được miễn, giảm một số chi phí hành chính theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cơ chế hỗ trợ kiểm định chất lượng cũng được đưa ra, doanh nghiệp sẽ được tài trợ một phần chi phí để thực hiện thử nghiệm, giám định, chứng nhận tiêu chuẩn, xây dựng hệ thống quản lý chất lượng, đăng ký bản quyền thương hiệu, mã vạch và các hoạt động liên quan đến sở hữu trí tuệ.

Ở khía cạnh thị trường, nghị định cho phép doanh nghiệp được hỗ trợ tối đa 70% chi phí khi tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, hội chợ – triển lãm trong và ngoài nước, cũng như các hoạt động liên kết với tập đoàn đa quốc gia để mở rộng chuỗi cung ứng.

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước – mức cao nhất kể từ năm 2020 đến nay. Riêng ngành chế biến – chế tạo tăng 11,1%, góp 9,1 điểm % vào mức tăng chung.

Việt Nam hiện có khoảng 2.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Bắc Ninh, Đồng Nai… Tuy nhiên, phần lớn vẫn là doanh nghiệp quy mô nhỏ, năng lực tài chính và công nghệ còn hạn chế, chủ yếu làm gia công cấp thấp, tỷ lệ nội địa hóa chưa cao.

Nghị định 205/2025/NĐ-CP vì vậy không chỉ là chính sách ngắn hạn nhằm gỡ khó về vốn và công nghệ, mà còn là bước đi dài hạn để xây dựng nền tảng tự chủ về sản xuất – một trong những yếu tố then chốt để đảm bảo tăng trưởng bền vững, nâng cao vị thế của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt.

Khi được triển khai bài bản và minh bạch, Nghị định 205/2025/NĐ-CP sẽ đóng vai trò ‘đòn bẩy’ thúc đẩy cả hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ phát triển theo hướng hiện đại, hiệu quả và hội nhập. Đây là điều kiện tiên quyết để Việt Nam tránh lệ thuộc vào nhập khẩu linh kiện, nguyên vật liệu; đồng thời tăng khả năng tham gia vào mạng lưới sản xuất khu vực, tận dụng làn sóng dịch chuyển đầu tư quốc tế.