Chuyển đổi số khu vực công tại Việt Nam đang trở thành một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là làm thế nào để đầu tư vào chuyển đổi số một cách hiệu quả và kiến tạo sự phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Minh Khôi, Giám đốc Chính sách & Chuyển đổi, Viện Tony Blair vì Thay đổi Toàn cầu, đưa ra quan điểm rằng việc đầu tư vào chuyển đổi số cần được tiếp cận một cách toàn diện. Thay vì chỉ tập trung vào hạ tầng phần cứng và kỹ năng CNTT cơ bản, Việt Nam cần xác định tư duy về một hệ sinh thái số, nơi hạ tầng, thể chế và con người cùng vận hành như một nền tảng điều phối chính sách, dữ liệu và dịch vụ công.

Theo ông Khôi, một hệ sinh thái số sẽ giúp Việt Nam tận dụng được tối đa lợi ích của chuyển đổi số, đồng thời giảm thiểu các rủi ro và thách thức. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức xã hội trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp chuyển đổi số.

Một trong những yếu tố quan trọng của hệ sinh thái số là hạ tầng số. Điều này không chỉ bao gồm các hạ tầng phần cứng như máy tính, mạng lưới viễn thông, mà còn bao gồm các hạ tầng phần mềm như hệ thống quản lý dữ liệu, hệ thống an ninh mạng. Hạ tầng số cần được xây dựng một cách đồng bộ và hiện đại, đảm bảo khả năng kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan và tổ chức.

Ngoài ra, thể chế số cũng là một yếu tố quan trọng trong hệ sinh thái số. Điều này đòi hỏi sự thay đổi trong cách thức quản lý và điều hành của các cơ quan chính phủ, cũng như sự tạo điều kiện cho sự phát triển của các dịch vụ số. Thể chế số cần tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của các doanh nghiệp số, cũng như bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp trong môi trường số.

Con người cũng là một yếu tố quan trọng trong hệ sinh thái số. Điều này đòi hỏi sự đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng số cho người dân, cũng như sự tạo điều kiện cho sự phát triển của các nguồn nhân lực số. Người dân cần được trang bị các kỹ năng số cần thiết để có thể tham gia vào các hoạt động số, cũng như có thể tận dụng được các lợi ích của chuyển đổi số.

Tóm lại, việc đầu tư vào chuyển đổi số một cách hiệu quả và kiến tạo sự phát triển bền vững đòi hỏi sự tiếp cận một cách toàn diện. Việt Nam cần xác định tư duy về một hệ sinh thái số, nơi hạ tầng, thể chế và con người cùng vận hành như một nền tảng điều phối chính sách, dữ liệu và dịch vụ công. Điều này sẽ giúp Việt Nam tận dụng được tối đa lợi ích của chuyển đổi số, đồng thời giảm thiểu các rủi ro và thách thức.

Để biết thêm thông tin về chuyển đổi số và hệ sinh thái số, vui lòng truy cập vào trang web của Viện Tony Blair vì Thay đổi Toàn cầu để có thêm thông tin chi tiết.

Ngày 22/8, tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Công Thương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Lê Hoàng Oanh, đã trình bày tham luận về chủ đề ‘Hoàn thiện thể chế phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số đáp ứng yêu cầu cho kỷ nguyên mới’. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và xu hướng toàn cầu hóa đang ngày càng phát triển, kinh tế số, thương mại điện tử và chuyển đổi số đã được xác định là động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Trong giai đoạn 2020-2025, Chi bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã triển khai nhiều nội dung quan trọng và đạt được những kết quả đáng kể trong phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số. Theo đó, vào năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam đã đạt khoảng 25 tỷ USD, tăng trên 20% so với năm trước và chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Đặc biệt, thương mại điện tử đã đóng góp hai phần ba giá trị kinh tế số quốc gia, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tốc độ phát triển thương mại điện tử nhanh nhất thế giới.

Công tác chuyển đổi số cũng được đẩy mạnh thông qua việc hoàn thiện các giải pháp kỹ thuật, quy trình số hóa, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ cải cách hành chính và hiện đại hóa hoạt động của Bộ Công Thương. Theo thống kê, gần 4 triệu hồ sơ trực tuyến đã được xử lý qua Cổng dịch vụ công của Bộ và đồng bộ hoàn toàn sang Cổng dịch vụ công quốc gia. Tỷ lệ số hóa tại Bộ Công Thương đạt 100% và vào năm 2024, Bộ tiếp tục dẫn đầu các Bộ, ngành về chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp qua dịch vụ công trực tuyến.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, sự phát triển của thương mại điện tử cũng đặt ra một số vấn đề cần quan tâm. Đặc biệt là sự xuất hiện của các loại hình mới như thương mại điện tử xuyên quốc gia, thương mại điện tử trên mạng xã hội, đòi hỏi một khung pháp lý đồng bộ, minh bạch để quản lý hiệu quả, bảo vệ người tiêu dùng và chống thất thu thuế. Bên cạnh đó, tốc độ tăng trưởng nhanh của thương mại điện tử cũng đặt ra rủi ro về môi trường, đồng thời việc xây dựng và kết nối cơ sở dữ liệu vẫn còn nhiều dư địa để phát triển.

Để đáp ứng được những yêu cầu trong kỷ nguyên mới trong giai đoạn 2025-2030, Chi bộ Cục xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển thương mại điện tử và chuyển đổi số. Ba nội dung kiến nghị chính bao gồm: đẩy nhanh tiến độ hoàn thành dự án Luật thương mại điện tử, đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện hệ sinh thái số trong lĩnh vực công thương, và tiếp tục triển khai hiệu quả các chủ trương về phân cấp thủ tục hành chính cho địa phương và thực hiện mô hình chính quyền hai cấp.

Cục trưởng Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh, thương mại điện tử và chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu để Việt Nam hội nhập và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới. Chi bộ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ tiếp tục bám sát chỉ đạo của Đảng ủy Bộ, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để tích cực triển khai các nhiệm vụ được giao, góp phần vào thành công chung của Đại hội Đảng bộ Bộ Công Thương nhiệm kỳ 2025-2030.