Ngày 31-7, Công ty cổ phần xe khách Phương Trang (Futa Busline) đã tổ chức lễ công bố đưa vào hoạt động 35 tuyến xe buýt có trợ giá trên địa bàn TP HCM. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng thân thiện với môi trường, đồng thời mang lại nhiều lựa chọn cho người dân.

35 tuyến xe buýt mới, với 557 phương tiện, trong đó có 27 tuyến thuần điện EV và 8 tuyến dầu diesel, sẽ chính thức hoạt động từ ngày 1-8-2025. Những phương tiện này đã được đóng mới tại nhà máy Kim Long Motor, đạt chuẩn quốc tế, với sức chứa từ 30-40 chỗ, cao nhất là 60 chỗ. Việc đưa vào hoạt động các tuyến xe buýt mới này không chỉ đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân mà còn góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.

Ông Phan Văn Hải, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần xe khách Phương Trang, cho biết việc tiếp nhận và vận hành 35 tuyến xe buýt này sẽ giúp người dân có thêm lựa chọn dịch vụ vận chuyển chất lượng cao. Điều này cũng thể hiện cam kết của công ty trong việc cung cấp dịch vụ giao thông công cộng thân thiện với môi trường, góp phần giảm phát thải, ô nhiễm tiếng ồn, và xây dựng hình ảnh thành phố xanh – sạch, văn minh đô thị.

Đặc biệt, Công ty Phương Trang đã đầu tư hệ thống trạm sạc để cung cấp nhiên liệu cho đoàn phương tiện hoạt động, đảm bảo việc vận hành xe điện một cách hiệu quả. Sự đầu tư này không chỉ giúp giảm thiểu chi phí vận hành mà còn đảm bảo rằng các phương tiện có thể hoạt động liên tục mà không gặp phải tình trạng hết pin.

Ông Nguyễn Vĩnh Toàn, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP HCM, cho biết TP HCM đang thực hiện lộ trình chuyển đổi xe buýt năng lượng diesel sang xe điện. Hiện tại, TP HCM có 21 tuyến xe buýt điện với 170 phương tiện, và sẽ có thêm 443 xe buýt điện từ ngày mai, nâng tổng số xe buýt điện lên 613, chiếm 26,2% đoàn phương tiện.

Sở Xây dựng TP HCM đã tham mưu UBND TP trình HĐND TP về lộ trình chuyển đổi phương tiện hoá thạch sang phương tiện xanh, hướng tới mục tiêu 100% xe buýt sử dụng năng lượng xanh vào năm 2030. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng và cũng thể hiện cam kết của chính quyền TP HCM trong việc bảo vệ môi trường và xây dựng một thành phố xanh – sạch.

Việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông công cộng thân thiện với môi trường không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Với sự tham gia của các công ty vận tải như Phương Trang, mục tiêu xây dựng một thành phố xanh – sạch sẽ sớm được thực hiện.

Từ đó, người dân TP HCM có thể mong đợi một môi trường sống tốt hơn với không khí trong lành và ít ùn tắc giao thông hơn. Song song với việc phát triển hạ tầng giao thông, các cơ quan chức năng cũng cần tiếp tục tuyên truyền về lợi ích của việc sử dụng phương tiện công cộng thân thiện với môi trường để người dân có thể tiếp cận và sử dụng một cách rộng rãi.

Việc đồng loạt đưa vào hoạt động các tuyến xe buýt mới cũng hỗ trợ tích cực cho kế hoạch phát triển giao thông công cộng của thành phố. Xe buýt điện sắp vào hoạt động tại TP.HCM . Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị vận tải, các cơ quan quản lý và người dân để đạt được hiệu quả cao nhất.

Nhìn chung, việc Công ty Phương Trang đưa vào hoạt động 35 tuyến xe buýt có trợ giá là một động thái tích cực. Futa Bus tuyến vận chuyển miền Tây sắp vào hoạt động tại TP.HCM . Đây không chỉ là một bước tiến trong việc kinh doanh vận tải mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong việc cùng chính quyền xây dựng một thành phố văn minh và thân thiện với môi trường.

Để giảm thiểu ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên thế giới đang thắt chặt các quy định về phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu bằng cách thiết lập vùng phát thải thấp hoặc không phát thải. Các thành phố như Rotterdam, Amsterdam, London, Oxford, Brussels, Santa Monica, Los Angeles, Oslo và một số thành phố khác đã và đang triển khai các vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ) để giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường.

Các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) chủ yếu siết chặt tiêu chuẩn khí thải xe động cơ đốt trong, trong khi các khu vực ZEZ chỉ cho phép phương tiện không phát thải như xe điện, xe đạp và người đi bộ được phép di chuyển tự do. Viện Tài nguyên Thế giới (WRI) cho rằng chính sách ZEZ không tốn nhiều ngân sách nhưng có thể giúp giảm đáng kể khí thải, đi kèm lợi ích môi trường và kinh tế.

ZEZ được đánh giá cao nhưng cũng vấp phải một số e ngại về tác động kinh tế – xã hội. Ví dụ, chi phí mua xe điện hoặc khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ vận chuyển có thể ảnh hưởng đến người dân thu nhập thấp hoặc nhóm dễ bị tổn thương đang sinh sống trong khu vực. Ngoài ra, các doanh nghiệp vận tải nhỏ có thể gặp khó trong việc tiếp cận khách hàng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng thực phẩm và hàng hóa.

Một số thành phố đã bắt đầu triển khai ZEZ, bao gồm Rotterdam, Amsterdam, London, Oxford, Brussels, Santa Monica, Los Angeles, Oslo và một số thành phố khác. Các thành phố này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả, có thể là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác.

Để triển khai ZEZ, các thành phố cần đảm bảo rằng việc thiết kế ZEZ không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa hay ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị. Vì vậy, họ bắt đầu ở quy mô nhỏ, như cách của Thâm Quyến. Là một phần trong sáng kiến phát triển bền vững ‘Thâm Quyến xanh’ năm 2018, nhằm kiểm soát ô nhiễm không khí, 10 khu ZEZ đã được thành phố thiết lập.

Các khu vực này có tổng diện tích 22 km2 chỉ chiếm khoảng 1,1% diện tích thành phố, được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao, ùn tắc giao thông và thiếu hụt chỗ đỗ xe. Diện tích từng khu ZEZ dao động từ 0,37 đến 5,4 km2.

Một số khu ZEZ đặt gần các cơ quan hành chính hoặc trường học công lập để tận dụng cơ chế mua sắm công xe điện, đồng thời tránh ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống dân cư. Vào năm 2023, Thâm Quyến tiếp tục bổ sung 6 khu ZEZ mới gần các trường đại học và công viên công cộng.

Để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, các thành phố cần cung cấp các khoản trợ cấp, tư vấn chi phí, và hướng dẫn các giải pháp sạc điện. Rotterdam đã áp dụng giai đoạn chuyển tiếp kéo dài để giúp các doanh nghiệp chuẩn bị và có thêm thời gian chờ giá xe điện giảm.

WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường. Triển khai ZEZ có thể là thách thức nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.