Trong thời đại số, việc phát triển bền vững không chỉ dựa vào công nghệ mà còn cần đến sự thay đổi về văn hóa. Văn hóa số đã trở thành chìa khóa quan trọng cho sự phát triển bền vững, và tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, TS Nguyễn Thị Trang, Giảng viên Học viện Hành chính và Quản trị công, đã nhấn mạnh điều này. Văn hóa số không chỉ là nền tảng mà còn là cốt lõi cho sự phát triển bền vững trong thời đại số.

Theo TS Nguyễn Thị Trang, muốn có nền kinh tế số phát triển, phải có một xã hội số, và để có xã hội số, cần phải có văn hóa số từ nhận thức, tư duy đến hành vi ứng xử trên không gian mạng. Điều này thể hiện sự cần thiết của văn hóa số trong xây dựng xã hội số và chính phủ số. Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam vẫn còn thiếu những quy định cụ thể về văn hóa công vụ số, đặc biệt là trong việc giao tiếp và tương tác số của cán bộ, công chức. Điều này gây ra khoảng trống trong việc định hình văn hóa số cho đội ngũ cán bộ, công chức.

Là Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ về xây dựng văn hóa số cho đội ngũ cán bộ ngành nội vụ, TS Nguyễn Thị Trang kiến nghị bổ sung nội dung về văn hóa số vào các quy định hiện hành và đề xuất cần có khung năng lực số, gồm cả kỹ năng chuyên môn lẫn đạo đức số và bảo mật thông tin. Điều này sẽ giúp đội ngũ cán bộ, công chức có đủ năng lực để thích nghi và phát triển trong thời đại số.

Vai trò của thanh niên trong việc thúc đẩy văn hóa số cũng được TS Nguyễn Thị Trang đánh giá cao. Thanh niên, đặc biệt là lực lượng tình nguyện viên trẻ, đã tích cực hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính số, đóng vai trò ‘cầu nối số’ giữa người dân và chính quyền. Phong trào ‘xóa mù số’ do đoàn viên, sinh viên triển khai đang giúp rút ngắn khoảng cách số giữa các vùng miền, nhóm tuổi, đối tượng yếu thế.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Thị Trang cũng cảnh báo về tình trạng lệch chuẩn văn hóa số và đề xuất ứng dụng AI trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên môi trường số. Một video ứng dụng AI đã được giới thiệu tại Diễn đàn, nhằm phản bác luận điệu sai lệch và lan tỏa thông tin chính thống. Điều này thể hiện sự cần thiết của việc ứng dụng công nghệ trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng và văn hóa số.

TS Nguyễn Thị Trang cho rằng, chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ mà là thay đổi văn hóa, từ tư duy đến hành vi. ‘Một xã hội số chỉ bền vững khi có văn hóa số là nền tảng’, chị nói. Đồng thời, chị đề xuất xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa, để vừa bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc, vừa thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm sáng tạo mang bản sắc Việt Nam ra thế giới trong thời đại số. Điều này sẽ giúp Việt Nam phát triển bền vững trong thời đại số và hội nhập quốc tế.

Như vậy, văn hóa số đã trở thành yếu tố quan trọng cho sự phát triển bền vững trong thời đại số. Việc xây dựng văn hóa số, ứng dụng AI, và xây dựng Luật Công nghiệp Văn hóa sẽ giúp Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. https://www.vietnamnet.vn/

Thế hệ trẻ nông thôn Thái Nguyên đang ngày càng khẳng định vai trò của mình trong thời đại số, không còn là những ‘người đứng ngoài’ trong tiến trình phát triển công nghệ. Tại tỉnh Thái Nguyên, nhiều thanh niên đã và đang chủ động học hỏi và ứng dụng công nghệ để thay đổi cách làm kinh tế, giúp tăng thu nhập và phát triển địa phương.

Anh Hứa Văn Thượng, một thanh niên ở xã Na Rì, đã khởi nghiệp thành công với mô hình nuôi dúi nhờ vào việc ứng dụng công nghệ. Sau khi xem các video trên Youtube, anh Thượng đã tự tìm hiểu và quyết định xây dựng trang trại nuôi dúi. Sau 6 năm, anh đã xây dựng được 2 nhà nuôi có diện tích 150m2, trang bị hệ thống làm mát, sưởi ấm và đo độ ẩm được cài đặt trên điện thoại thông minh để đảm bảo dúi phát triển trong điều kiện tốt.

Không chỉ dừng lại ở đó, anh Thượng còn xây dựng kênh bán hàng trên các nền tảng như Zalo Shop, Shopee, Tiktok Shop để mở rộng thị trường. Hiện nay, sản phẩm của anh đã xuất đến nhiều tỉnh, thành như Hà Nội, Quảng Ninh, Phú Thọ, Tuyên Quang, Bắc Ninh, Cao Bằng… Việc sử dụng công nghệ đã hỗ trợ rất nhiều trong chăn nuôi, đặc biệt trong việc quảng bá và giới thiệu sản phẩm. Thông qua kênh bán hàng, anh Thượng đã mở rộng được thị trường cho 2 sản phẩm gồm dúi thương phẩm và dúi giống.

Tỉnh Thái Nguyên đang trên đà trở thành một trung tâm chuyển đổi số năng động của khu vực Trung du miền núi phía Bắc, và thanh niên là lực lượng nòng cốt trong tiến trình này. Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã triển khai nhiều chương trình giúp thanh niên tiếp cận và làm chủ công nghệ một cách chủ động và thực chất.

Một trong những hoạt động nổi bật là Tỉnh đoàn phối hợp với các sở, ban, ngành tổ chức chương trình tập huấn chuyển đổi số từ cơ bản đến nâng cao cho cán bộ đoàn cơ sở và thanh niên nông thôn. Ngoài ra, còn có các hoạt động về chuyển đổi số, liên hoan tuổi trẻ sáng tạo, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo… cho đoàn viên thanh niên nông thôn.

Tỉnh đoàn đã triển khai phong trào ‘Bình dân học vụ số’ với mục tiêu phổ cập kiến thức và kỹ năng số cho người dân theo tinh thần ‘không ai bị bỏ lại phía sau’ trong tiến trình chuyển đổi số. Các đội hình ‘Thanh niên tình nguyện chuyển đổi số’ đã được thành lập tại nhiều xã, phường để hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt. Thanh niên còn hỗ trợ người dân đăng ký định danh điện tử VNeID, thực hiện các thủ tục hành chính mức độ 3,4, giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí.

Chị Phạm Thị Thu Hiền, Bí thư Tỉnh đoàn Thái Nguyên, cho biết: ‘Để đảm bảo người trẻ dùng công nghệ an toàn, Tỉnh đoàn lồng ghép tập huấn an toàn không gian mạng, tìm hiểu Luật An ninh mạng và bộ Quy tắc ứng xử trên mạng thông qua các hội thi trực tuyến, chuyên đề sinh hoạt đoàn, cũng như phối hợp các đơn vị tổ chức sân chơi tìm hiểu pháp luật số dành cho đoàn viên, học sinh.’

Chiều ngày 21 tháng 7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức một sự kiện quan trọng là Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số. Sự kiện này đã thu hút hơn 250 đoàn viên thanh niên đại diện cho hơn 400.000 thanh niên từ các đơn vị đoàn, hội của tỉnh tham gia. Sự hiện diện của các đồng chí lãnh đạo bao gồm Đinh Quang Tuyên, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh, đã làm cho sự kiện trở nên đặc biệt quan trọng.

Tại diễn đàn, các đại biểu và đoàn viên thanh niên đã được cung cấp thông tin quý giá về xu hướng xã hội số và kết quả triển khai phong trào bình dân học trí tuệ nhân tạo (AI) trong thanh niên thời gian qua. Không chỉ dừng lại ở đó, họ còn được tập huấn về cách triển khai áp dụng công nghệ số và AI trong học tập, làm việc cũng như hoạt động hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở. Những thông tin và kỹ năng này sẽ giúp cho thanh niên tỉnh Thái Nguyên có thể bắt kịp với xu hướng phát triển của thời đại số.

Một điểm nhấn quan trọng của sự kiện là Lễ ra mắt Câu lạc bộ Thanh niên số tỉnh Thái Nguyên. Câu lạc bộ này được thành lập với mục đích tạo ra một diễn đàn cho thanh niên thảo luận, chia sẻ và cập nhật những kiến thức mới nhất về công nghệ số và AI. Điều này sẽ giúp cho thanh niên tỉnh Thái Nguyên có thể phát triển kỹ năng và tư duy sáng tạo trong lĩnh vực số.

Trong khuôn khổ sự kiện, Tỉnh đoàn đã trao tặng công trình thanh niên “Số hóa di tích lịch sử” cho các đơn vị. Đây là một hoạt động ý nghĩa nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử trong thời đại số. Ngoài ra, Tỉnh đoàn cũng đã trao giải Cuộc thi ảnh và video clip “Hương sắc xứ Trà” năm 2025. Cuộc thi này đã thu hút sự tham gia của nhiều đoàn viên thanh niên và đã góp phần quảng bá vẻ đẹp của tỉnh Thái Nguyên đến với công chúng.

Có thể thấy, Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số là một sự kiện quan trọng và ý nghĩa. Sự kiện này đã cung cấp cho thanh niên tỉnh Thái Nguyên những thông tin và kỹ năng quý giá để có thể phát triển trong thời đại số. Đồng thời, sự kiện cũng đã góp phần quảng bá vẻ đẹp của tỉnh Thái Nguyên và bảo tồn giá trị của các di tích lịch sử.