Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Quyết định 347 vào tháng 2 năm 2025, phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030. Mục tiêu chính của đề án là xây dựng và phát triển ít nhất 1 hoặc 2 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong từng lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Trong đó, các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và công nghệ sinh học sẽ được ưu tiên phát triển với ít nhất 2 hoặc 3 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trải rộng trên ba miền Bắc – Trung – Nam. Mỗi mạng lưới sẽ bao gồm một cơ sở giáo dục đại học có thế mạnh làm hạt nhân, cùng với ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học khác và một số doanh nghiệp trong nước và nước ngoài tham gia.

Mỗi mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng sẽ tổ chức ít nhất 1 chương trình xuất sắc về đào tạo thích ứng, đào tạo lại, đào tạo nâng cao, đào tạo chuyên sâu cho phát triển nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0. Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ hội nhập và cách mạng công nghiệp 4.0.

Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là thu hút ít nhất 100 nhà khoa học và chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo cơ hội cho việc chuyển giao công nghệ và kinh nghiệm từ các chuyên gia quốc tế.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn 13 cơ sở giáo dục đại học để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc, tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực. Những cơ sở giáo dục đại học này sẽ đóng vai trò là hạt nhân của mạng lưới, giúp thúc đẩy sự phát triển của hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho biết trường đã thiết lập được một mạng lưới quy mô lớn với 12 cơ sở giáo dục đại học uy tín và 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, cùng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, xây dựng và giao thông. Trường sẽ chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong mạng lưới thiết kế các chương trình đào tạo xuất sắc tài năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, IoT, dữ liệu lớn, công nghệ vật liệu mới và năng lượng xanh vào chương trình đào tạo và giáo trình giảng dạy.

Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, hướng tới đáp ứng nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Qua đó, Việt Nam kỳ vọng sẽ xây dựng được nguồn nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng cho sự phát triển và cạnh tranh trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0.

Thông tin thêm về đề án và các chương trình đào tạo xuất sắc có thể được tìm hiểu tại trang web chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc liên hệ trực tiếp với các cơ sở giáo dục đại học được chọn để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc.

Việt Nam có cơ hội để vươn lên trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ nếu chú trọng vào nghiên cứu cơ bản, mở rộng hợp tác và tạo môi trường tự do cho nhà khoa học. Đây là nhận định của các chuyên gia quốc tế tại tọa đàm ‘Đưa công nghệ vũ trụ trở thành động lực phát triển mới’ do Báo Tiền Phong tổ chức.

TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế (CEA Paris-Saclay, Pháp), đã chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi từ nghiên cứu hạt nhân sang thiên văn học tại Saclay. Xuất phát từ việc phát triển bộ cảm biến theo dõi lò phản ứng hạt nhân, các nhà khoa học đã linh hoạt chuyển hướng sử dụng công nghệ đó để quan sát bầu trời.

Quá trình phát triển tại Saclay cho thấy tầm quan trọng của việc kết hợp nghiên cứu cơ bản với ứng dụng công nghệ. Từ nền tảng siêu dẫn ban đầu, Saclay tiến tới công nghệ lượng tử và thương mại hóa sản phẩm thông qua hợp tác với các startup và tập đoàn. TS Quang nhấn mạnh vai trò của việc chia sẻ mã nguồn mở trong nghiên cứu. Ở các nước phát triển như Pháp hay Canada, nhóm nghiên cứu nhận tài trợ từ ngân sách bắt buộc phải cung cấp mã nguồn mở để các công ty có thể tham gia cùng phát triển.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Trọng Hiền, chuyên gia từ Cơ quan Hàng không Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA), cho rằng rào cản lớn nhất của Việt Nam hiện nay là vấn đề quản lý và cơ chế. Nếu không trao sự tự do cho các nhà nghiên cứu, thì rất khó phát triển khoa học thực chất. Ông Hiền cũng nhấn mạnh rằng sở trường lớn nhất của Việt Nam chính là con người.

Để thu hút nhân tài, Việt Nam cần một môi trường thông thoáng. Nhiều trí thức Việt Nam ở nước ngoài muốn về nước nhưng chưa về vì họ không thấy môi trường phù hợp với công việc nghiên cứu. Cơ chế hiện tại chưa thuận lợi để họ cống hiến. Ông Hiền cho rằng mọi công nghệ đột phá đều bắt đầu từ những bước rất nhỏ và xuất phát từ cái có thể làm được, từ sở trường đang có.

TS Quang cũng nhấn mạnh vai trò của việc đầu tư cho vườn ươm startup, các trường chuyên đề và đào tạo thế hệ kế tiếp. Hiện mô hình hợp tác công – tư trong khoa học vẫn còn thiếu vắng tại Việt Nam. Việt Nam cần đầu tư đúng trọng tâm và tạo môi trường tự do cho nhà khoa học để vươn lên trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc phát triển công nghệ vũ trụ không chỉ mang lại lợi ích về khoa học mà còn mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trong các lĩnh vực khác như môi trường, tài nguyên, y tế, giáo dục và an ninh quốc phòng. Do đó, việc đầu tư cho nghiên cứu và phát triển công nghệ vũ trụ là rất quan trọng để tạo ra động lực phát triển mới cho đất nước.

Một yếu tố quan trọng khác là việc hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Các nước trên thế giới đang ngày càng tăng cường hợp tác trong lĩnh vực này và Việt Nam cũng cần tích cực tham gia vào các chương trình hợp tác quốc tế để có thể tiếp cận được với các công nghệ mới và kinh nghiệm của các nước khác.

Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa ban hành kế hoạch tổ chức phong trào đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực, giai đoạn 2025-2030. Mục tiêu của phong trào là góp phần đẩy nhanh mục tiêu trở thành trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của cả nước và khu vực.

Phong trào này được chia thành 2 giai đoạn: 2025-2027 và 2027-2030, nhằm khuyến khích các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhà khoa học, doanh nhân trên địa bàn có nhiều sáng kiến đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số. Trọng tâm là đổi mới phương thức quản lý từ truyền thống sang không gian số dựa trên dữ liệu; phát triển hạ tầng cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Quá trình áp dụng đổi mới được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số theo từng ngành, lĩnh vực, cơ quan, đơn vị, địa phương. Thành phố Hồ Chí Minh cũng sẽ tham mưu, xây dựng cơ chế, chính sách nhằm tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho chuyển đổi số, khuyến khích doanh nghiệp tham gia kinh tế số, phát triển xã hội số.

Ngoài ra, phong trào cũng kêu gọi thi đua phát triển kinh tế số, doanh nghiệp công nghệ số, doanh nghiệp khoa học công nghệ và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho cả nền kinh tế. Các đơn vị, mô hình, tập thể, cá nhân tiêu biểu trong triển khai nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo sẽ được Thành phố Hồ Chí Minh khen thưởng, biểu dương.

Theo lãnh đạo địa phương, khoa học công nghệ – đổi mới sáng tạo – chuyển đổi số được xem như chiến lược quan trọng hàng đầu, kim chỉ nam cho phát triển nhanh và bền vững. Tuy nhiên, quá trình đẩy mạnh các trụ cột này còn nhiều khó khăn, như doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 90-95% nhưng tốc độ chuyển đổi số không cao, do thiếu nguồn lực, kiến thức, chiến lược và kiên trì.

Để thúc đẩy phong trào đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tăng cường hợp tác với các Bộ, ngành, tổ chức quốc tế để tranh thủ được nhiều nguồn lực hỗ trợ, kinh nghiệm hay từ các nước. Thành phố cũng kêu gọi sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong việc đóng góp ý tưởng, giải pháp đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Trước đó, vào tháng 5/2022, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã thông qua chính sách hỗ trợ và phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp công nghệ số trên địa bàn. Ngoài ra, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã ký kết hợp tác với nhiều đối tác quốc tế để triển khai các chương trình khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong thời kỳ chuyển đổi số.

Các bài báo được xuất bản trên nền tảng của chúng tôi được tạo ra toàn bộ hoặc một phần bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Cần lưu ý rằng những bài viết này có thể chưa được biên tập viên con người xem xét hoặc kiểm tra thực tế. Mặc dù chúng tôi đã nỗ lực để đảm bảo chất lượng và độ chính xác của nội dung, nhưng chúng tôi không đưa ra bất kỳ tuyên bố hoặc bảo đảm nào về tính trung thực, độ tin cậy, tính đầy đủ hoặc kịp thời của thông tin được cung cấp.

Người dùng nền tảng có trách nhiệm độc lập xác minh bất kỳ sự thật, tuyên bố hoặc yêu cầu nào trước khi thực hiện hành động dựa trên thông tin được cung cấp. Điều này giúp đảm bảo rằng người dùng có được quyết định thông minh và chính xác dựa trên thông tin đã được kiểm chứng.

Công ty Ainvest Fintech Inc, đơn vị vận hành nền tảng, từ chối rõ ràng mọi trách nhiệm đối với bất kỳ tổn thất, thiệt hại hoặc hại nào phát sinh từ việc sử dụng hoặc dựa vào nội dung được tạo bởi trí tuệ nhân tạo. Điều này bao gồm nhưng không giới hạn ở các thiệt hại trực tiếp, gián tiếp, sự cố hoặc hậu quả có thể phát sinh từ việc sử dụng thông tin không chính xác hoặc không đầy đủ.

Chúng tôi khuyến khích người dùng tiếp cận thông tin một cách có phê phán và thận trọng, đồng thời không dựa hoàn toàn vào nội dung được tạo ra bởi AI mà không tiến hành kiểm tra và xác minh độc lập. Mọi thông tin chi tiết hoặc yêu cầu cụ thể liên quan đến các bài báo được tạo bởi AI, người dùng vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được hỗ trợ.

Tìm hiểu thêm về chính sách và hướng dẫn sử dụng của chúng tôi để có trải nghiệm tốt nhất và an toàn nhất trên nền tảng.