Ninh Bình đang đẩy mạnh việc áp dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế, với mục tiêu hàng đầu là nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, cải thiện hiệu quả quản lý và mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người bệnh. Thông tin từ Sở Y tế Ninh Bình cho biết, quá trình chuyển đổi số trong ngành y tế địa phương đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, cơ bản đáp ứng được các yêu cầu của UBND tỉnh và Bộ Y tế.

Một số kết quả nổi bật trong quá trình chuyển đổi số của ngành y tế Ninh Bình có thể kể đến như: 2 bệnh viện công lập và 2 bệnh viện tư nhân đã hoàn thành việc công bố sử dụng bệnh án điện tử. Đến nay, 100% bệnh viện và trung tâm y tế có giường bệnh đã triển khai áp dụng hình thức thanh toán viện phí không dùng tiền mặt. Việc này không chỉ giúp người bệnh thuận tiện hơn trong việc thanh toán mà còn giảm thiểu sai sót trong quá trình thu chi.

Trung tâm Y tế Nam Định là một trong những đơn vị đã áp dụng thành công các giải pháp công nghệ vào hoạt động khám chữa bệnh. Tại đây, việc sử dụng máy bấm số thứ tự tự động và máy quét mã QR từ thẻ Căn cước công dân gắn chíp đã giúp rút ngắn đáng kể quy trình thủ tục. Người bệnh có thể nhanh chóng được hướng dẫn vào khám mà không cần phải chờ đợi quá lâu. Giải pháp này không chỉ tiết kiệm thời gian cho người bệnh mà còn giúp giảm tải cho nhân viên y tế.

Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình là đơn vị đi đầu trong việc loại bỏ hoàn toàn bệnh án giấy từ ngày 1/1/2025. Việc sử dụng bệnh án điện tử không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, công sức của cán bộ y tế mà còn giảm thiểu tối đa các sai sót trong quá trình khám chữa bệnh. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một hệ thống y tế hiện đại và hiệu quả.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ của ngành y tế và sự đồng hành của cộng đồng, Ninh Bình đang từng bước xây dựng một hệ thống y tế số toàn diện. Việc này không chỉ góp phần quan trọng vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe Nhân dân mà còn thể hiện sự quyết tâm của địa phương trong việc tận dụng công nghệ để cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân. Chuyển đổi số trong ngành y tế sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, hứa hẹn mang lại nhiều tiện ích và trải nghiệm tốt hơn cho người bệnh.

Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã nhấn mạnh về những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng gặp nhiều khó khăn và chậm chạp trong việc chuyển đổi số y tế.

Thách thức đầu tiên nằm ở việc xây dựng nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng phù hợp. Hiện tại, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ tại nhiều bệnh viện chưa được chuẩn hóa, dẫn đến khó khăn trong việc khai thác và sử dụng dữ liệu y tế. Bên cạnh đó, dữ liệu y tế hiện nay vẫn chưa được thống nhất và chuẩn hóa, gây trở ngại cho việc ứng dụng AI và phân tích dữ liệu lớn.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất không nằm ở công nghệ mà nằm ở con người. Sự e ngại thay đổi và thói quen làm việc truyền thống là những rào cản lớn đối với việc chuyển đổi số y tế. Để triển khai bệnh án điện tử, cần phải xây dựng và chuẩn hóa các quy trình chuyên môn và quản lý, nhưng không phải đơn vị nào cũng sẵn sàng thực hiện việc này.

Bệnh viện lớn và chuyên sâu thường gặp nhiều khó khăn hơn trong việc chuyển đổi số y tế. Với hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau, việc kết nối và tích hợp dữ liệu là một việc làm không đơn giản. Văn bản giấy không kết nối với nhau, và muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối và chia sẻ dữ liệu.

Một thách thức khác là chi phí đầu tư lớn để triển khai bệnh án điện tử và chuyển đổi số y tế. Trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử, và con số này còn lớn hơn rất nhiều đối với các bệnh viện quy mô lớn. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể về việc kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh.

GS.TS Lê Hữu Song cho rằng mấu chốt của vấn đề là thay đổi tư duy và thay đổi thói quen làm việc. Các bệnh viện cần phải nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số y tế và sẵn sàng thay đổi để bắt kịp với xu thế phát triển của ngành y tế. Việc triển khai bệnh án điện tử và ứng dụng AI trong chẩn đoán và điều trị y khoa sẽ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh và cải thiện trải nghiệm của bệnh nhân.

Để thúc đẩy chuyển đổi số y tế, các cơ quan quản lý và chuyên môn cần phải có những hướng dẫn và hỗ trợ cụ thể cho các bệnh viện. Bộ Y tế cần hoàn thiện các quy định và hướng dẫn để giúp các bệnh viện triển khai bệnh án điện tử và chuyển đổi số y tế một cách hiệu quả. Đồng thời, các bệnh viện cần phải chủ động và tích cực trong việc triển khai chuyển đổi số y tế để mang lại lợi ích cho bệnh nhân và cộng đồng.

Tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến trên hiện nay đang trở thành một vấn đề cấp thiết trong hệ thống y tế Việt Nam. Một phần nguyên nhân của vấn đề này xuất phát từ văn hóa của người dân, khi họ thường có xu hướng đến thẳng các bệnh viện tuyến trung ương và yêu cầu thực hiện nhiều xét nghiệm. Điều này dẫn đến tình trạng ‘quá tải giả’, khiến hệ thống y tế phải giải quyết những vấn đề không thật sự cần thiết.

Trước bối cảnh hệ thống y tế đang đối mặt với nhiều thách thức, trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng. Các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành đều đồng thuận rằng AI không nhằm mục đích thay thế con người, mà là một công cụ đắc lực để hỗ trợ các bác sĩ trong việc tối ưu hóa quy trình thăm khám và chữa trị cho bệnh nhân. AI có khả năng giúp các bác sĩ tổng hợp, đúc kết và đưa ra những chẩn đoán, phác đồ điều trị chính xác hơn, hướng tới mục tiêu cá thể hóa trong điều trị.

Sức khỏe của một cá nhân không chỉ phụ thuộc vào bộ gene phức tạp mà còn chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi các yếu tố như tinh thần, môi trường sống, chế độ ăn uống, căng thẳng, tình trạng bệnh… AI có khả năng phân tích dữ liệu lớn, giúp các bác sĩ đưa ra giải pháp tối ưu cho từng trường hợp bệnh nhân cụ thể. Để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên, các chuyên gia đề xuất tận dụng sức mạnh của công nghệ và AI nhằm nâng cao năng lực của tuyến dưới. AI có thể giúp một bác sĩ mới ra trường hoặc các bác sĩ ở tuyến cơ sở cung cấp dịch vụ y tế chất lượng tốt hơn cho bệnh nhân.

Một tầm nhìn dài hạn và bền vững hơn là sử dụng AI để ‘chữa phần gốc’, tức là giúp người dân khỏe mạnh hơn và ít có nhu cầu đến bệnh viện hơn. AI có thể đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi sức khỏe cá nhân, cung cấp các biện pháp chăm sóc phòng ngừa, đưa ra lời nhắc nhở và giúp người dân chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Tuy nhiên, hiện tại, Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn khởi đầu trong việc ứng dụng AI vào y tế. Thách thức lớn nhất hiện nay là nền tảng công nghệ còn yếu, đặc biệt là trong việc triển khai bệnh án điện tử và liên thông dữ liệu giữa các cơ sở y tế.

Để thành công, quá trình này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, các nhà khoa học, bệnh viện và doanh nghiệp. Đồng thời, cần có thời gian để thay đổi nhận thức của người dân, khuyến khích họ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và tin tưởng hơn vào hệ thống y tế cơ sở. Diễn đàn Y tế Việt Nam (Vietnam Health Summit) 2025 với chủ đề ‘Dữ liệu lớn và Trí tuệ nhân tạo trong Chẩn đoán và Điều trị y khoa’ sẽ diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 21 và 22 tháng 7 năm 2025. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên được tổ chức với quy mô quốc tế, quy tụ hơn 30 diễn giả chuyên môn và khoảng 300 khách mời từ hơn 10 quốc gia trên thế giới. Vietnam Health Summit là cơ hội để các chuyên gia trong lĩnh vực y tế và công nghệ cùng nhau thảo luận về tương lai của ngành y tế Việt Nam và các giải pháp đổi mới để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.