Ngành hàng không đang đẩy mạnh các nỗ lực giảm thiểu tác động môi trường thông qua việc ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Mục tiêu chính là giảm thiểu vệt khí thải, vốn chiếm hơn 35% tác động nóng lên toàn cầu của ngành. Vệt khí thải hình thành khi máy bay đạt đến độ cao lớn, khoảng 10.000 – 13.000 mét, và khí thải nóng từ động cơ ngưng tụ trong điều kiện lý tưởng. Những vệt khói trắng này có thể tồn tại hàng giờ và biến thành mây ti nhân tạo, giữ nhiệt và làm Trái Đất ấm lên.

Google đã tích hợp tính năng phân loại rủi ro vệt khí thải vào ứng dụng Google Flights, giúp hành khách đưa ra quyết định sáng suốt khi đặt vé. Dựa trên Mô hình Tác động Du lịch (Travel Impact Model API), hành khách có thể chọn chuyến bay ‘xanh’ dựa trên lượng khí thải CO₂ và mức độ rủi ro vệt khí thải. Mô hình này được vận hành dưới sự giám sát của một ủy ban cố vấn độc lập gồm các chuyên gia hàng đầu thế giới về hàng không và phát triển bền vững.

Trước đó, Google đã giới thiệu Travel Impact Model vào năm 2021 nhưng đã tạm gỡ bỏ thông tin về vệt khí thải do thiếu độ chính xác dữ liệu cụ thể cho từng chuyến bay. Tuy nhiên, sau hai năm nghiên cứu và thử nghiệm, đội ngũ phát triển đã nâng cấp mô hình, sử dụng hệ thống tính toán ‘Contrail Energy Forcing’ để phân tích khả năng giữ nhiệt của vệt khí thải.

Các hãng hàng không cũng chủ động cắt giảm vệt khí thải thông qua việc tối ưu hóa đường bay. Dự án Contrails hợp tác giữa American Airlines và Google đã giúp cắt khoảng 54% lượng vệt khí thải trên một số tuyến bay. Ngoài ra, GE Aerospace đã bắt tay với NASA Langley Research Center để xây dựng bản đồ 3 chiều chi tiết về cách thức hình thành và biến mất của vệt khí thải.

Ngành hàng không hiện chịu trách nhiệm khoảng 50% khí thải ra môi trường của toàn ngành du lịch. Sự kết hợp mạnh mẽ giữa công nghệ tiên tiến và trí tuệ nhân tạo đúng cách hứa hẹn tạo ra một tương lai bay ‘sạch’ hơn.

Ngày 16/7/2025, tại buổi làm việc giữa Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và các cơ quan chức năng của tỉnh Lâm Đồng, các bên đã thảo luận về kế hoạch đầu tư và nâng cấp Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Liên Khương. Tại đây, ông Vũ Thế Phiệt, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam, đã cung cấp thông tin về tình hình hoạt động của cảng trong thời gian qua.

Ông Phiệt cho biết, trong năm 2024, Cảng hàng không quốc tế Liên Khương đã phục vụ 1,84 triệu khách, trong đó có 1,663 triệu khách nội địa và 0,178 triệu khách quốc tế. Đặc biệt, vào tháng 6/2024, cảng đã được công bố là cảng hàng không quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cảng trong tương lai. Theo đó, trong 6 tháng đầu năm 2025, sản lượng khai thác tại cảng đã đạt gần 1 triệu hành khách.

Về triển vọng phát triển, ông Phiệt dự báo rằng đến năm 2030, lượng khách qua cảng sẽ đạt hơn 3,5 triệu khách, với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 10%. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc nâng cấp cảng là rất cần thiết để đảm bảo an toàn bay và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của hành khách.

Thực tế, theo báo cáo tổng hợp kết quả khảo sát và kết quả kiểm định, đánh giá hiện trạng mặt đường cất hạ cánh (CHC), đường lăn tại Cảng HKQT Liên Khương, kết cấu mặt đường bê tông nhựa đã xuống cấp nghiêm trọng do đã quá tuổi thọ thiết kế. Điều này dẫn đến các tình trạng hư hỏng và xuất hiện các vết nứt mặt đường, gây nguy hiểm cho hoạt động bay.

Ông Vũ Thế Phiệt nhấn mạnh rằng việc nâng cấp cảng là cấp thiết và ACV đã chuẩn bị kế hoạch để thực hiện việc này. Dự kiến, cảng sẽ được đóng cửa để sửa chữa và nâng cấp vào mùa khô năm nay, khoảng tháng 11/2025, và ACV sẽ cố gắng rút ngắn thời gian đóng cửa để giảm thiểu tác động tiêu cực.

Tuy nhiên, ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, bày tỏ lo ngại về tác động tiêu cực đến sự phát triển kinh tế của tỉnh nếu sân bay phải đóng cửa trong thời điểm hiện tại. Ông Nguyễn Hoài Anh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, cũng cho rằng việc đóng cửa để nâng cấp cảng sẽ gây nên nhiều tác động khó khăn.

Trước đề xuất của tỉnh Lâm Đồng về việc lùi thời gian đóng cửa Cảng HKQT sang năm 2026, ông Vũ Thế Phiệt cam kết sẽ tìm kiếm các giải pháp để duy trì hoạt động của cảng đến hết năm 2025. Dự kiến, việc đóng cửa để sửa chữa và nâng cấp sẽ bắt đầu vào tháng 3/2026 và hoàn thành trước mùa mưa.

Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị ACV cùng với UBND tỉnh tìm kiếm sự đồng thuận về thời gian đóng cửa Cảng HKQT Liên Khương để bảo đảm quá trình nâng cấp diễn ra suôn sẻ và giảm thiểu tác động tiêu cực đến hoạt động kinh tế của tỉnh.