Thâm Quyến, một đặc khu kinh tế nổi bật của tỉnh Quảng Đông, đang tiên phong trong làn sóng đô thị hóa với công nghệ cao tại Trung Quốc. Thành phố này đã trở thành một “phòng thí nghiệm” quan trọng cho tương lai đô thị, nơi các dịch vụ thông minh đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của cư dân.

Một trong những bước đột phá đáng chú ý gần đây là việc Thâm Quyến chuẩn bị khai trương cửa hàng robot 6S đầu tiên trên thế giới vào cuối tháng 7 này. Cửa hàng này sẽ cung cấp các dịch vụ bán hàng, bảo trì và nâng cấp robot. Mô hình này hứa hẹn sẽ tạo ra một bước ngoặt trong thị trường dịch vụ robot trên toàn cầu.

Không dừng lại ở đó, Thâm Quyến cũng đang tích cực xúc tiến việc xây dựng khu phố và nhà hát với những trải nghiệm hoàn toàn do robot phục vụ. Du khách có thể trải nghiệm nhiều dịch vụ mới mẻ như mát-xa bằng robot, châm cứu robot, thưởng thức các món ăn truyền thống do robot làm, và thậm chí là hiệu thuốc vận hành bằng robot.

Những đột phá công nghệ này đã giúp Thâm Quyến vượt qua 429 thành phố từ 64 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau để giành giải thưởng Thành phố thông minh Thế giới 2024 tại Hội nghị Thế giới về thành phố thông minh (SCEWC) tổ chức tại Barcelona, Tây Ban Nha vào tháng 11/2024.

Thành phố Thâm Quyến đã chứng minh năng lực đổi mới toàn diện của mình trong nhiều lĩnh vực như công nghệ, giao thông, năng lượng, môi trường, quản trị, kinh tế, hạ tầng và mức sống người dân. Hệ thống quản trị thành phố thông qua nền tảng “digital twin” (đô thị song sinh số) là một trong những điểm nổi bật của thành phố.

Tính đến cuối năm 2024, Thâm Quyến đã xây dựng một kho dữ liệu số gồm 10.000 mô hình thông tin công trình (BIM) của các công trình quan trọng. Các dữ liệu này được chia thành 3 phân mục chính và 25 tiểu mục quản trị, với hơn 4.000 dịch vụ dữ liệu có sẵn. Ứng dụng này đã tạo nên 200 kịch bản điều hành đô thị thực tế.

Thâm Quyến đang hướng tới xây dựng một mô hình thành phố dựa trên “ba trụ cột”: chính quyền điện tử, kinh tế số và công dân số. Chính quyền địa phương đặt mục tiêu hoàn thành mô hình này vào năm 2025 để trở thành thành phố thông minh mẫu mực toàn cầu.

Không chỉ Thâm Quyến, nhiều thành phố khác trên khắp Trung Quốc cũng đang tích cực chạy đua số hóa đô thị nhằm tối ưu hóa quản trị và nâng cao chất lượng sống cho người dân. Tuy nhiên, việc triển khai rộng rãi các công nghệ đô thị thông minh vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức.

Hiện tại, Thâm Quyến đang thử nghiệm mô hình “City in the Cloud” (Thành phố trên nền tảng đám mây), một hệ sinh thái quản trị hoàn toàn số hóa. Trong mô hình này, dữ liệu từ giáo dục, y tế, giao thông đến thủ tục hành chính đều được kết nối và xử lý tập trung trên nền tảng điện toán đám mây.

Công nghệ đang nổi lên như một yếu tố then chốt trong việc mở ra tương lai bền vững cho nhân loại. Sự phát triển của công nghệ đã và đang tạo ra những cơ hội mới để giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường và thúc đẩy sự phát triển toàn diện. Trong bối cảnh hiện nay, thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên, và công nghệ đã trở thành một phần không thể thiếu trong việc tìm kiếm giải pháp.

Năng lượng tái tạo, bao gồm năng lượng mặt trời và gió, đã trở thành một trong những nguồn năng lượng chính của thế giới. Sự tiến bộ trong công nghệ lưu trữ năng lượng cũng đã giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Những đổi mới trong lĩnh vực này không chỉ giúp giảm lượng khí thải nhà kính mà còn tạo ra những cơ hội kinh tế mới cho các quốc gia và doanh nghiệp.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang đóng một vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi sang nền kinh tế xanh. AI giúp dự báo nhu cầu điện, điều phối lưới điện thông minh và tối ưu hóa việc tích hợp nguồn năng lượng tái tạo. Ngoài ra, AI cũng giúp cải thiện giao thông đô thị, giảm ùn tắc và lượng khí thải nhà kính thông qua các hệ thống giao thông thông minh.

Kinh tế tuần hoàn cũng là một trong những lĩnh vực mà công nghệ đang đóng vai trò quan trọng. Công nghệ giúp phân loại rác thải tự động, tăng tỷ lệ tái chế và giảm thiểu lãng phí nguyên liệu. Công nghệ in 3D cũng giúp sản xuất theo yêu cầu, giảm tồn kho và vận chuyển, từ đó giảm thiểu tác động môi trường.

Tất cả những đổi mới trên đang được tích hợp vào các thành phố thông minh, nơi công nghệ không chỉ giúp tiết kiệm năng lượng mà còn nâng cao chất lượng sống của cư dân. Các thành phố thông minh tận dụng công nghệ để tạo ra môi trường sống thoải mái, an toàn và bền vững cho người dân.

Công nghệ không phải là giải pháp duy nhất, nhưng là công cụ đắc lực trong hành trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh. Từ năng lượng tái tạo đến trí tuệ nhân tạo, từ kinh tế tuần hoàn đến thành phố thông minh, đổi mới công nghệ đang mở ra một lộ trình mới cho sự phát triển hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Việc đầu tư và thúc đẩy công nghệ sạch ngay hôm nay không chỉ là lựa chọn thông minh mà còn là trách nhiệm chung của toàn nhân loại.

Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang trở thành một trong những mục tiêu trọng tâm của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Với gần 76.000 doanh nghiệp công nghệ số đang hoạt động và 739 doanh nghiệp mới thành lập trong tháng 5, Việt Nam đang cho thấy những tín hiệu tích cực trong quá trình phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngày 20/7 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì phiên họp lần thứ 3 của Ban Chỉ đạo về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Tại đây, báo cáo của Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong 6 tháng đầu năm, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành 76/106 nhiệm vụ theo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW. Đây là một kết quả tích cực, cho thấy sự quyết tâm và nỗ lực của Chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Về xây dựng thể chế, phát triển hạ tầng, nguồn nhân lực và tài chính cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua 16 dự án luật và 3 nghị quyết, đồng thời ban hành 21 nghị định để tháo gỡ vướng mắc và thúc đẩy các lĩnh vực này. Tính đến nay, cả nước đã có 889 tổ chức nghiên cứu và 858 doanh nghiệp khoa học công nghệ, với hơn 42.000 lao động. Cổng sáng kiến giải pháp khoa học công nghệ và Sàn giao dịch khoa học công nghệ quốc gia đã được khai trương, góp phần kết nối sáng kiến với thị trường.

Về chuyển đổi số quốc gia, các bộ, ngành, địa phương đã đẩy mạnh triển khai trên các trụ cột: Hạ tầng số, chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh. Tốc độ mạng di động và cố định của Việt Nam đã tăng mạnh, lần lượt đứng thứ 20 và 26 thế giới. Số lượng trạm 5G đã tăng hơn 4.200 trạm trong 6 tháng đầu năm, với tổng số 12.106 trạm. Hai tuyến cáp quang biển mới đã đi vào hoạt động, tăng gấp đôi dung lượng hệ thống cáp quang biển quốc tế của Việt Nam. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình trên tổng hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính đã đạt gần 40% trong tháng 6.

Về kinh tế số, doanh thu 6 tháng đầu năm đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng, tăng 21% so với cùng kỳ. Số lượng doanh nghiệp công nghệ số đã tăng lên gần 76.000, với 739 doanh nghiệp mới thành lập trong tháng 5. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc, với 30 nhiệm vụ quá hạn trong số 106 nhiệm vụ được giao.

Trong thời gian tới, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tập trung vào phát triển công nghệ chiến lược và ngành công nghiệp nền tảng trong 6 tháng cuối năm. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là phủ sóng vùng lõm, thúc đẩy nhanh mạng 5G. Tập đoàn VNPT sẽ khẩn trương hoàn thành cơ sở hạ tầng tại 238 thôn bản lõm sóng trước ngày 31/8 và phát sóng chậm nhất tại 238 thôn bản trong tuần thứ 2 của tháng 9.

Trong cải cách thủ tục hành chính, các bộ, ngành phải rà soát 1.139 thủ tục để cắt giảm hồ sơ, đồng thời đơn giản hóa quy trình, chuyển toàn bộ thủ tục sang hình thức trực tuyến và triển khai đồng bộ tại chính quyền địa phương hai cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Với những nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ, Việt Nam đang từng bước đạt được mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua để đạt được mục tiêu đề ra.