Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hổi, với nhiều ý kiến trái chiều từ công chúng. Một mặt, nhiều người ủng hộ việc thu phí như một giải pháp cần thiết để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử. Mặt khác, không ít người phản đối, cho rằng di tích lịch sử là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể bị thương mại hóa.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ tiêu biểu cho thách thức này. Nằm cách Hà Tĩnh chỉ 5 cây số, khu di tích này thường xuyên đón tiếp hàng chục nghìn lượt khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, việc vận hành khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách đang gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính.

Một tấm vé tham quan không chỉ mang lại một khoản thu nhỏ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Ở nhiều quốc gia, việc thu phí tham quan tại các di sản văn hóa và lịch sử là nguồn thu chính để duy trì hoạt động của chúng. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường gặp phải sự phản ứng từ dư luận.

Để việc thu phí tham quan di tích trở nên hợp lý và được xã hội chấp nhận, cần đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản. Thứ nhất, cần có sự minh bạch về mục đích thu phí, công khai nguồn thu và cách sử dụng nguồn thu cho các hoạt động bảo tồn và phát triển di tích. Điều này sẽ giúp tạo dựng niềm tin từ công chúng.

Thứ hai, cần có chính sách miễn, giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng đặc biệt như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, và cư dân địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự nhân đạo mà còn giúp tạo cơ hội cho nhiều đối tượng được tiếp cận và tìm hiểu về di tích lịch sử.

Cuối cùng, cần có cái nhìn linh hoạt và thấu đáo để việc thu phí tham quan không trở thành rào cản mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho tương lai. Tấm vé tham quan không chỉ là một phương tiện để bảo tồn di tích mà còn là một phần trong việc giáo dục và nâng cao nhận thức về lịch sử và văn hóa cho cộng đồng.

Như vậy, việc thu phí tham quan di tích lịch sử cần được tiếp cận một cách thông minh và nhân văn. Với sự minh bạch, chính sách hợp lý và góc nhìn phát triển, việc thu phí có thể trở thành một giải pháp bền vững cho việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản văn hóa và lịch sử Việt Nam.

Ninh Bình – Một tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Hồng, nổi tiếng với những cảnh quan thiên nhiên đặc sắc và di sản văn hóa phong phú. Mới đây, tỉnh Ninh Bình đã hình thành một đơn vị hành chính mới, phường Tây Hoa Lư, thông qua việc hợp nhất nhiều địa phương giàu bản sắc văn hóa. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình phát triển của tỉnh Ninh Bình.

Phường Tây Hoa Lư có diện tích tự nhiên 84,96 km² và dân số gần 47.000 người, trở thành một trong những phường có diện tích lớn nhất tỉnh Ninh Bình. Với vị trí địa lý thuận lợi, phường Tây Hoa Lư hội tụ nhiều yếu tố về địa lý, nhân văn, văn hóa và lịch sử, tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững.

Sự hình thành của phường Tây Hoa Lư là kết quả từ chủ trương lớn của Chính phủ trong việc tinh gọn bộ máy quản lý, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã nhằm tối ưu hóa nguồn lực, nâng cao hiệu quả quản lý và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Trong bối cảnh tỉnh Ninh Bình đang tích cực hợp tác với các tỉnh lân cận như Hà Nam và Nam Định, việc hình thành phường Tây Hoa Lư cho thấy bước đi chiến lược để khai thác tiềm năng, thế mạnh vùng lõi di sản, tạo điểm tựa cho phát triển đô thị di sản thiên niên kỷ và công nghiệp văn hóa.

Với lợi thế diện tích rộng lớn, phường Tây Hoa Lư sở hữu dư địa phát triển vượt trội, thuận lợi trong quy hoạch không gian đô thị, bố trí hạ tầng, cũng như bảo tồn và khai thác giá trị di sản văn hóa – thiên nhiên phục vụ cho phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Đặc biệt, di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư nằm trong địa phận phường Tây Hoa Lư, tạo điều kiện cho phường này phát triển du lịch và bảo tồn di sản văn hóa.

Bản sắc văn hóa là nền tảng phát triển của phường Tây Hoa Lư. Với đặc điểm hợp nhất từ nhiều địa phương có truyền thống lịch sử, văn hóa phong phú, phường Tây Hoa Lư sở hữu một nền tảng văn hóa đa tầng, là sự giao thoa giữa các giá trị văn hóa dân tộc, tôn giáo và di sản. Chùa Bái Đính, một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất Việt Nam, là một trong những điểm nhấn văn hóa của phường Tây Hoa Lư.

Trong định hướng phát triển giai đoạn mới, phường Tây Hoa Lư xác lập rõ nguyên tắc: Bảo tồn di sản không chỉ là trách nhiệm, mà là nền tảng chiến lược để kiến tạo tương lai. Mỗi quyết sách kinh tế – xã hội đều đặt di sản vào trung tâm, xem đó là sức mạnh nội lực, là nguồn lực bền vững để xây dựng một đô thị hiện đại, có chiều sâu văn hóa và bản sắc riêng biệt.

Với những lợi thế và tiềm năng sẵn có, phường Tây Hoa Lư đang trên đà phát triển trở thành một đô thị di sản thiên niên kỷ, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn di sản văn hóa và phát triển kinh tế – xã hội bền vững.