Ủy ban châu Âu (EC) đã ban hành hướng dẫn chi tiết về quy định đối với các nhà cung cấp mô hình có khả năng sinh ngôn ngữ (GPAI) và được huấn luyện với khối lượng tính toán lớn. Hướng dẫn này nhằm đảm bảo rằng các nhà cung cấp GPAI phải công khai thông tin rõ ràng về dữ liệu huấn luyện và tuân thủ nghiêm các quy định về bản quyền.

Một biểu mẫu chuẩn cũng được công bố để các nhà phát triển sử dụng trong việc tóm tắt dữ liệu đào tạo, giúp cơ quan chức năng đánh giá mức độ minh bạch và rủi ro của từng mô hình AI. Việc này sẽ giúp tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm trong việc phát triển và sử dụng các mô hình AI.

EC cũng công nhận một Bộ quy tắc thực hành tự nguyện, do nhóm chuyên gia độc lập xây dựng, là phù hợp với yêu cầu của Đạo luật AI. Các nhà cung cấp AI ký kết và tuân thủ bộ quy tắc này sẽ được giảm nhẹ một số thủ tục hành chính và hưởng lợi từ sự rõ ràng trong khung pháp lý.

Các quy định mới này sẽ được áp dụng từ ngày 2/8/2025 đối với tất cả các mô hình GPAI mới đưa vào thị trường EU. Đối với các mô hình đã ra mắt trước thời điểm này, hạn cuối để cập nhật và bảo đảm tuân thủ là 2/8/2027.

Đối với các mô hình AI được đánh giá là tiên tiến hoặc có nguy cơ gây rủi ro hệ thống cao, các yêu cầu bổ sung sẽ được áp dụng, bao gồm thông báo trước với EC, thiết lập cơ chế bảo mật, giám sát hậu kiểm và bảo đảm an toàn kỹ thuật.

Việc chính thức đưa các quy định GPAI vào thực thi đánh dấu một bước tiến lớn trong chiến lược quản lý công nghệ cao của EU. Không chỉ tạo hành lang pháp lý cho phát triển AI trong khu vực, động thái này còn góp phần định hình các tiêu chuẩn toàn cầu, hướng tới một hệ sinh thái công nghệ vì con người, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và hạn chế các rủi ro xã hội do AI gây ra.

Đạo luật AI của EU được triển khai theo từng giai đoạn, bắt đầu có hiệu lực từ 2/8/2024. Phần lớn các quy định sẽ được áp dụng từ 2/8/2026. Tuy nhiên, một số điều khoản nghiêm ngặt đã được thực thi sớm từ 2/2 năm nay, bao gồm lệnh cấm các hệ thống AI bị đánh giá là có rủi ro không thể chấp nhận.

Việc AI Act có hiệu lực là một bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm của EU trong việc định hình một tương lai AI minh bạch, an toàn và có lợi cho tất cả mọi người. Đây không chỉ là một cột mốc quan trọng đối với châu Âu mà còn là một hình mẫu cho các quốc gia khác trên thế giới trong việc xây dựng khuôn khổ pháp lý cho lĩnh vực AI.

Ủy ban châu Âu gần đây đã giới thiệu một bộ quy tắc thực hành về trí tuệ nhân tạo (AI), hướng tới các mô hình AI mạnh mẽ. Mục tiêu chính của bộ quy tắc này là hỗ trợ các nhà cung cấp dịch vụ tuân thủ theo Đạo luật AI, dự kiến có hiệu lực từ ngày 2/8. Trọng tâm của bộ quy tắc tập trung vào các vấn đề cốt lõi như tính minh bạch, quyền sở hữu trí tuệ, an toàn và bảo mật. Một số ông lớn công nghệ như Amazon, Google, Microsoft và IBM, cùng với các nhà cung cấp AI khác như Open AI, Mistral AI của Pháp và công ty khởi nghiệp Aleph Alpha của Đức đã cam kết tham gia vào bộ quy tắc này.

Tuy nhiên, Meta đã từ chối tham gia vào bộ quy tắc trên, với lý do rằng những quy định này có thể hạn chế sự đổi mới và cho rằng châu Âu đang đi theo hướng sai lầm trong phát triển AI. Dù vậy, Meta vẫn phải tuân thủ các nghĩa vụ theo Đạo luật AI. Tương tự, Google cũng bày tỏ sự quan ngại về các quy định AI của châu Âu và ảnh hưởng của chúng đến đổi mới. Ông Kent Walker, Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Alphabet, cho biết rằng mặc dù bộ quy tắc cuối cùng đã tiến gần hơn đến việc hỗ trợ các mục tiêu kinh tế và đổi mới của châu Âu, nhưng công ty vẫn lo ngại rằng Đạo luật và bộ quy tắc này có thể làm chậm tiến trình phát triển AI ở châu Âu.

Trước đó, Ủy ban châu Âu đã yêu cầu các nhà cung cấp có mô hình GPAI trên thị trường phải ký kết trước ngày 1/8. Kể từ ngày 2/8, 27 quốc gia thành viên EU sẽ chỉ định các cơ quan giám sát quốc gia để đảm bảo các doanh nghiệp trong nước tuân thủ Đạo luật AI. Mức phạt đối với các trường hợp vi phạm có thể lên tới 15 triệu euro hoặc 3% doanh thu hàng năm của công ty. Điều này cho thấy sự quyết tâm của châu Âu trong việc quản lý và kiểm soát sự phát triển của AI, đồng thời tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng và an toàn cho người dùng.

Việc các công ty lớn như Google và Meta bày tỏ lo ngại về bộ quy tắc và Đạo luật AI của châu Âu cho thấy sự phức tạp trong việc cân bằng giữa đổi mới và quản lý. Trong khi các công ty muốn có không gian để phát triển và thử nghiệm các công nghệ AI mới, thì các cơ quan quản lý cũng cần đảm bảo rằng những công nghệ này được phát triển và sử dụng một cách có trách nhiệm.

Bộ quy tắc thực hành AI của Ủy ban châu Âu không chỉ áp dụng cho các công ty công nghệ lớn mà còn mở rộng ra các nhà cung cấp dịch vụ AI khác. Điều này thể hiện nỗ lực của châu Âu trong việc tạo ra một khuôn khổ pháp lý toàn diện để quản lý AI, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững và an toàn của công nghệ này.

Cuối cùng, sự cam kết của các công ty lớn như Amazon, Google, Microsoft và IBM đối với bộ quy tắc thực hành AI cho thấy rằng họ sẵn sàng hợp tác với các cơ quan quản lý để tạo ra một tương lai cho AI mà ở đó công nghệ có thể phát triển mạnh mẽ nhưng vẫn được kiểm soát một cách có trách nhiệm.

Một YouTuber người Ý, Francesco Salicini, chủ kênh Once Were Nerd, đang đứng trước nguy cơ bị phạt tù vì hoạt động đánh giá các thiết bị cầm tay dùng để chơi game. Những thiết bị này thường được cài sẵn các trò chơi cũ. Salicini bị cáo buộc vi phạm luật bản quyền liên quan đến việc ‘tài trợ’ cho các bảng điều khiển có thể mua kèm thẻ micro SD chứa đầy trò chơi.

Vào tháng 4 vừa qua, các sĩ quan thực thi công lý của Guardia di Finanza đã tiến hành khám xét nhằm điều tra việc quảng bá các tài liệu vi phạm bản quyền. Salicini cho biết, hơn 30 bảng điều khiển đã bị thu giữ khỏi bộ sưu tập của anh, bao gồm các thiết bị cầm tay chơi game của ANBERNIC, Powkiddy và TrimUI. Cùng với đó, cơ quan chức năng cũng thu giữ điện thoại của anh cùng các bản ghi cuộc trò chuyện với các nhà sản xuất thiết bị cầm tay chơi game này. Điện thoại của anh sau đó đã được trả lại vào ngày 18 tháng 6.

Salicini hiện bị cáo buộc vi phạm Điều 171-ter của Luật Bản quyền Ý – Luật Bảo vệ Bản quyền và Quyền lân cận, với mức phạt tối đa là €15,000, tương đương gần £12,000. Ngoài ra, anh có thể phải đối mặt với án tù lên đến ba năm. Salicini đã không đồng ý với các cáo buộc và cho biết anh chỉ đánh giá các sản phẩm một cách khách quan, chỉ ra cả ưu và nhược điểm của mỗi thiết bị.

Hiện tại, Salicini đã mở một chiến dịch GoFundMe để giúp trang trải các khoản phí pháp lý. YouTuber này cũng cho biết, các kênh truyền thông xã hội của anh hiện đang bị cơ quan chức năng ‘che giấu’ như một biện pháp phòng ngừa, khiến anh không thể tiếp tục đưa ra nội dung không liên quan đến vụ điều tra này. Anh cũng đã phải liên hệ với một luật sư bào chữa và đang phải đối mặt với nhiều chi phí để giải quyết vấn đề này.

Salicini không đơn độc trong cuộc chiến này. Nhiều YouTuber và reviewer khác cũng từng gặp phải vấn đề tương tự khi đánh giá các sản phẩm liên quan đến game. Điều này đặt ra câu hỏi về quyền tự do ngôn luận và quyền đánh giá sản phẩm trong lĩnh vực công nghệ và giải trí.

Eurogamer đã liên hệ với Salicini để lấy thêm thông tin về tình hình hiện tại và các vấn đề pháp lý mà anh đang gặp phải. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về vụ việc này khi có thêm thông tin.

Luật bản quyền và quyền lân cận là một vấn đề phức tạp và nhạy cảm trong lĩnh vực công nghệ và giải trí. Việc áp dụng luật bản quyền trong các trường hợp cụ thể như của Salicini đòi hỏi sự cân nhắc và xem xét kỹ lưỡng.

Thông tin về vụ việc này có thể được tìm thấy tại Eurogamer