Quá trình phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng trở nên phổ biến trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, trong đó đề cập cụ thể đến việc nhận diện các sản phẩm công nghệ số sử dụng trí tuệ nhân tạo. Mục tiêu chính của quy định này là đảm bảo sự minh bạch và bảo vệ quyền lợi của người dùng khi tương tác với các hệ thống AI.
Theo Luật Công nghiệp công nghệ số, các sản phẩm công nghệ số thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo bắt buộc phải có dấu hiệu nhận dạng để người sử dụng hoặc máy có thể nhận biết. Điều này có nghĩa là các sản phẩm và dịch vụ sử dụng AI phải được thiết kế để người dùng có thể dễ dàng xác định họ đang tương tác với một hệ thống trí tuệ nhân tạo. Luật bao gồm 6 chương với 51 điều, trong đó có một chương riêng quy định về trí tuệ nhân tạo, cụ thể hóa các nguyên tắc và yêu cầu đối với việc phát triển và sử dụng AI.
Điều 44 của luật này quy định rõ về dấu hiệu nhận dạng đối với hệ thống trí tuệ nhân tạo. Cụ thể, các hệ thống trí tuệ nhân tạo tương tác trực tiếp với con người phải thông báo cho người sử dụng biết rằng họ đang tương tác với một hệ thống AI. Tuy nhiên, nếu người sử dụng đã rõ về việc này, thì không cần thiết phải thông báo thêm. Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ sẽ có trách nhiệm ban hành Danh mục sản phẩm công nghệ số tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo và tổ chức kiểm tra việc thực hiện quy định về dấu hiệu nhận dạng đối với hệ thống trí tuệ nhân tạo.
Ngoài ra, Luật Công nghiệp công nghệ số cũng quy định 7 nguyên tắc phát triển, cung cấp, triển khai sử dụng trí tuệ nhân tạo. Các nguyên tắc này bao gồm: phục vụ sự thịnh vượng và hạnh phúc của con người, tiếp cận bao trùm và công bằng, tôn trọng các giá trị đạo đức và quyền con người, bảo đảm minh bạch và trách nhiệm giải trình, bảo đảm an toàn và an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, và tuân thủ pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Để triển khai các nguyên tắc này, Bộ trưởng và Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ sẽ hướng dẫn cụ thể cho các ngành, lĩnh vực được phân công. Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026, tạo ra một khuôn khổ pháp lý để quản lý và phát triển công nghiệp công nghệ số nói chung và trí tuệ nhân tạo nói riêng ở Việt Nam. Việc ban hành luật này thể hiện nỗ lực của Việt Nam trong việc xây dựng một môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của công nghệ số và đảm bảo quyền lợi của người dùng.
Thông tin thêm: Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực xây dựng một hành lang pháp lý hoàn chỉnh để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ số và đảm bảo an toàn thông tin trong kỷ nguyên số. Luật Công nghiệp công nghệ số là một phần quan trọng trong nỗ lực này, góp phần nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm trong phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo. Để cập nhật thông tin mới nhất về Luật Công nghiệp công nghệ số và các quy định liên quan, vui lòng truy cập trang web của Quốc hội Việt Nam hoặc các nguồn tin cậy khác.
