Việc thực hiện kiến nghị kiểm toán đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và kỷ luật trong quản lý tài chính công. Không chỉ đơn thuần là trách nhiệm pháp lý của các đơn vị được kiểm toán, việc thực hiện kiến nghị kiểm toán còn phản ánh tinh thần trách nhiệm và cam kết của các đơn vị trong việc quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công một cách hiệu quả và liêm chính.
Hệ thống giám sát đa tầng, bao gồm từ Quốc hội, Chính phủ đến các Bộ, ngành và địa phương, đang được củng cố và hoàn thiện. Hệ thống này tạo nên một mạng lưới giám sát toàn diện, giúp đảm bảo hiệu lực thực thi các kiến nghị kiểm toán, hướng tới mục tiêu xây dựng một nền quản trị công khai, liêm chính và phát triển bền vững. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng là yếu tố then chốt trong việc đảm bảo các kiến nghị kiểm toán được thực hiện một cách triệt để.
Luật Kiểm toán nhà nước quy định rõ ràng trách nhiệm của các đơn vị được kiểm toán trong việc thực hiện đầy đủ các kiến nghị liên quan đến sai sót và vi phạm trong quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công. Trách nhiệm này không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là trách nhiệm giải trình trước Nhà nước và xã hội. Ông Lê Đình Thăng, Kiểm toán trưởng Kiểm toán nhà nước chuyên ngành II, nhấn mạnh rằng việc thực hiện kiến nghị kiểm toán là trách nhiệm của đơn vị được kiểm toán, và họ phải chịu trách nhiệm giải trình về kết quả thực hiện.
Nhiều Bộ, ngành và địa phương đã thể hiện sự quyết tâm và nỗ lực trong việc thực hiện kiến nghị kiểm toán. Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm từ Kiểm toán nhà nước để nâng cao hiệu quả quản trị và sử dụng vốn và tài sản nhà nước. Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Tài chính cũng đã triển khai các biện pháp cụ thể để thực hiện kiến nghị kiểm toán một cách triệt để. Tại cấp địa phương, tỉnh Bắc Giang và Quảng Ninh đã đạt được tỷ lệ thực hiện kiến nghị kiểm toán rất cao, nhờ vào sự lãnh đạo tích cực và phân công rõ ràng.
Thực tiễn đã khẳng định rằng vai trò và tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu là yếu tố quyết định trong việc thực hiện kiến nghị kiểm toán. Sự vận động và giám sát từ các cấp chính quyền, bao gồm Quốc hội và Chính phủ, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các kiến nghị kiểm toán được thực hiện. Phiên giải trình về thực hiện kiến nghị kiểm toán do Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội tổ chức vào tháng 9/2023 đã tạo ra một ‘cú hích’ mạnh mẽ, thúc đẩy các Bộ, ngành và địa phương xử lý dứt điểm các kiến nghị tồn đọng.
Để gia tăng hiệu lực thực thi kiến nghị kiểm toán, nhiều chuyên gia và kiểm toán trưởng kiến nghị hoàn thiện chế tài, bao gồm cả xử lý hình sự với các trường hợp không thực hiện kiến nghị, gây hậu quả nghiêm trọng cho ngân sách. Việc duy trì phối hợp hiệu quả giữa các Ban của Quốc hội, Bộ, ngành và địa phương cũng là yếu tố quan trọng trong việc giám sát và đôn đốc thực hiện kiến nghị kiểm toán.
