Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gần đây đã chỉ ra rằng nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Tình trạng này, cùng với sự thiếu hoàn chỉnh của thể chế, cơ chế và chính sách thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đã dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ ở nước ta. Do đó, việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này đã trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Chính sách đãi ngộ hiện tại chưa đủ mạnh, chưa đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, cũng như xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.
Cùng với đó, việc thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cũng là một yếu tố quan trọng. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật này quy định rõ về việc chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan phải sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này. Việc tạo dựng một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và tận dụng được các cơ hội từ cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Để đạt được mục tiêu này, cần có sự tham gia và phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và các tổ chức xã hội. Chính sách thu hút nhân tài cần được xây dựng trên cơ sở phân tích kỹ lưỡng về nhu cầu và năng lực của các lĩnh vực khoa học và công nghệ trọng điểm. Đồng thời, cần có các giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và sự phát triển của nền kinh tế.
Trong bối cảnh hiện nay, việc đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng mà còn là một chiến lược phát triển bền vững. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả hệ thống chính trị, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu trở thành một quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ tiên tiến trong khu vực.
