Thực trạng nhân sự quản lý giáo dục cấp xã đang là một vấn đề đáng quan tâm tại Việt Nam. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tiến hành một cuộc khảo sát nhằm đánh giá tình hình nhân sự quản lý giáo dục cấp xã trên cả nước. Kết quả khảo sát cho thấy, trong số khoảng 1.000 công chức giáo dục cấp xã được khảo sát, hơn 300 người không có chuyên môn liên quan đến giáo dục.
Đáng chú ý, một số cán bộ quản lý giáo dục cấp xã có chuyên môn hoàn toàn không liên quan đến ngành giáo dục. Ví dụ, có những cán bộ có chuyên môn về kỹ sư chăn nuôi, cử nhân quản lý đất đai, kỹ sư xây dựng, cử nhân công nghiệp thực phẩm, cử nhân kế toán, cử nhân quản trị kinh doanh… Điều này đặt ra câu hỏi về tính phù hợp và hiệu quả trong việc quản lý giáo dục tại cấp xã.
Thông tin trên đã được Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông, ông Thái Văn Tài, chia sẻ tại một tọa đàm về tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã diễn ra gần đây. Ông Tài cho biết, việc bố trí nhân sự cấp xã hiện tại mới đáp ứng về số lượng, nhưng chưa đảm bảo về chất lượng và sự phù hợp. Điều này gây ra những khó khăn trong quá trình phân cấp, phân quyền và thực thi nhiệm vụ tại địa phương.
Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục đã báo cáo rằng, có 302/1.000 công chức giáo dục cấp xã được khảo sát không có chuyên môn liên quan đến giáo dục. Báo cáo cũng chỉ ra rằng, nhiều cán bộ quản lý giáo dục cấp xã có chuyên môn ở những ngành hoàn toàn không liên quan. Ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, cũng nêu một ví dụ thực tế tại phường Cao Xanh, tỉnh Quảng Ninh. Ông cho biết, cả phường chỉ có 1 người được phân công quản lý giáo dục nhưng chưa bao giờ làm giáo dục cả.
Hướng dẫn hiện nay quy định rằng mỗi Phòng Văn hóa – Xã hội bố trí tối đa 2 biên chế cho vị trí việc làm công chức phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, việc phân công, bố trí các bộ phận chuyên môn thuộc UBND cấp xã nói chung và đội ngũ công chức cấp xã phụ trách lĩnh vực giáo dục, đào tạo nói riêng chưa phù hợp với vị trí việc và định mức số lượng người hiện có.
Ông Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, cũng cho biết, hiện chỉ có một số ít tỉnh thành như Hà Nội và TPHCM bố trí được 2-3 cán bộ quản lý giáo dục cấp xã. Phần lớn các địa phương chỉ bố trí được 1 nhân sự. Thậm chí có nơi không bố trí cán bộ chuyên trách giáo dục.
Tóm lại, tình hình nhân sự quản lý giáo dục cấp xã hiện nay còn nhiều khó khăn và bất cập. Số lượng và chất lượng nhân sự quản lý giáo dục cấp xã chưa đáp ứng được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của ngành giáo dục. Để cải thiện tình hình này, cần có những giải pháp phù hợp để đảm bảo chất lượng và sự phù hợp của nhân sự quản lý giáo dục cấp xã.
