Thủ đô Hà Nội đang phải đối mặt với những thách thức lớn về môi trường, hạ tầng và chất lượng sống đô thị. Để giải quyết những vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng hướng tới việc xây dựng một thành phố “xanh” và bền vững. Chỉ thị này không chỉ đặt mục tiêu giảm thiểu việc sử dụng xe cá nhân mà còn nhằm kiến tạo lại không gian sống cho người dân, với mục tiêu tạo ra một Hà Nội không khói bụi, không ùn tắc và không tiếng ồn.
Chỉ thị 20 đặt ra ba mốc thực hiện chính: đến ngày 1/7/2026, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028, sẽ không còn mô tô, xe gắn máy, và hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1 và Vành đai 2; từ năm 2030, sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3. Để bảo đảm tính khả thi của kế hoạch, Chỉ thị giao cho thành phố Hà Nội phối hợp với các bộ, ngành liên quan tổ chức thực hiện đồng bộ.
Một trong những giải pháp quan trọng mà Hà Nội đang triển khai là tăng cường sử dụng phương tiện giao thông công cộng, giảm thiểu phương tiện cá nhân. Thành phố đã đưa vào vận hành gần 400 xe buýt điện và dự kiến đến năm 2030, toàn bộ xe buýt trong thành phố sẽ được điện hóa. Điều này không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn giúp giảm tải giao thông trên các tuyến đường. Bên cạnh đó, tuyến metro số 2A Cát Linh – Hà Đông đã phục vụ hơn 15 triệu lượt khách trong 2 năm qua, và tuyến Nhổn – ga Hà Nội dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển của người dân.
Thực hiện thành công Chỉ thị 20 không chỉ giúp Hà Nội trở thành một hình mẫu về đô thị xanh trong nước mà còn đóng góp thiết thực vào cam kết khí hậu toàn cầu của Việt Nam. Việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông thân thiện với môi trường và giảm thiểu sử dụng nhiên liệu hóa thạch sẽ mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho thành phố và người dân. Tuy nhiên, việc thực hiện cũng đòi hỏi sự tham gia và ủng hộ của cộng đồng, cũng như cần có những giải pháp hỗ trợ phù hợp cho những người phụ thuộc vào phương tiện cá nhân.
Dù còn nhiều vấn đề cần thảo luận và cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thực hiện, Hà Nội đang bước vào một “bước ngoặt xanh” đầy khó khăn nhưng cũng đầy hy vọng. Sự thay đổi này không chỉ dừng lại ở việc hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân mà còn là cơ hội để thành phố tái tạo không gian sống, nâng cao chất lượng môi trường và góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững.
